Deze week werd de grootste regionale krant van Nederland – De Limburger/Limburgs Dagblad – vernieuwd. Alhoewel zo’n vernieuwing in de praktijk vooral neerkomt op een andere vormgeving voor de krant en site, gebeurt er het nodige op het gebied van media-innovatie in Limburg. Zo werken de krant en de regionale omroep samen op het digitale platform 1Limburg en eind 2015 is in Sittard de Media Valley van start gegaan.
Nieuwe vormgeving = geen innovatie
Eén keer in de zoveel jaar is een krant toe aan een fikse opknapbeurt. Er wordt een veelbelovende art-director aangesteld om het papier nieuw leven in te blazen met een ander logo, een fris lettertype en een strakke vormgeving. De redactie buigt zich nog eens goed over de katernen, rubrieken en columnisten en vraagt zich af of ze nog voldoende van deze tijd zijn. Zo’n make-over van de krant gaat meestal hand in hand met de vernieuwing van de website, want ook online moet het nieuwe logo en de huisstijl worden doorvertaald. Hoofdredacties grijpen dit moment dikwijls aan om nog eens te benadrukken dat ‘online nu dus ook echt heel belangrijk gaat worden’. Zo’n vernieuwing betekent 9 va
n de 10 keer echter vooral een ander uiterlijk, van daadwerkelijke digitale journalistieke innovatie is zelden sprake. Zo schreef ik eerder over dergelijke ‘vernieuwingen’ bij NRC Handelsblad en Het Parool: de (hoofd)redacties spreken tijdens de lancering van de nieuwe huisstijl met name over hun papieren product.
Grootste regionale krant van Nederland
Deze week was De Limburger toe aan flinke opknapbeurt en ook daar ging deze verandering vooral over de krant. Deze krant is met 139.000 betalende abonnees het grootste regionale dagblad van Nederland en daarmee de vijfde landelijke titel. In Sittard – waar de redactie van de krant zetelt met ruim 125 journalisten – werd hetzelfde recept uitgerold: nieuwe vormgever, nieuwe kleuren, nieuw logo, driemaal hoera en oh ja, ook hetzelfde nieuwe ‘jasje’ voor de site natuurlijk. De kersverse hoofdredacteur Roy op ’t Veld (hiervoor adjunct van Het Financieele Dagblad) gaf in een uitzending van de regionale talkshow L1 Avondgasten ronduit toe dat ‘de huidige digitale strategie van de krant volstrekt onvoldoende is en dat dit betekent dat de organisatie radicaal omgekeerd moet worden’.
Kijk hier de uitzending van L1 Avondgasten terug met daarin het item over de vernieuwde Limburger. Ik gaf daar zelf ook mijn visie op de vernieuwing van de krant én site.
1Limburg: samenwerking tussen krant en omroep
Dat wil overigens niet zeggen dat er in Limburg niet volop wordt geïnnoveerd in de journalistiek. Met de introductie in 2014 van het platform en de redactie van 1Limburg.nl, is er een unieke samenwerking tussen de regionale omroep (L1) en de krant (De Limburger) van de grond gekomen. De omroep verzorgt het korte, snelle audiovisuele nieuws en de krant vult dit aan met (teasers naar en verrijking van) de meer verdiepende verhalen. Volgens Rob van Well, de manager digitaal van 1Limburg, gebeurt dit met succes: ‘Het platform behoort inmiddels tot de top drie regionale nieuwsplatforms van Nederland met 150.000-200.000 bezoekers per dag
.’ Het is de redactie gelukt om met deze strategie – veel audiovisueel nieuws, infographics, vlogs, actief op sociale media – een jongere doelgroep aan te spreken.
Beperkingen van de Mediawet
Met oog op de (beperkingen van de) Mediawet komen er nog wel wat toekomstige vraagstukken bij kijken. Daar waar de regionale krant op termijn een betaalde site wil introduceren, zal de regionale omroep haar nieuws niet achter een paywall kunnen opsluiten, bij de Publieke Omroep is tenslotte alles openbaar en dus gratis. Ook vanuit het oogpunt van de nieuwsconsument spelen er terechte vragen: is het voor de gewone man en vrouw nog te volgen wat het verschil is tussen 1limburg.nl, Delimburger.nl en L1.nl? Maken de nieuwsredacties het op deze manier toch niet onbedoeld ingewikkeld? Vragen waar de redacties van de betrokken partijen zich het komende jaar over zullen gaan buigen. Hoofdredacteur Roy op ’t Veld heeft al aangegeven dat hij de ambitie heeft om van Delimburger.nl nu echt een succesvolle site te gaan maken. De samenwerking met – en dus het voortbestaan van – 1Limburg kan daarom alsnog ter discussie komen te staan.
De Media Valley
Maar daarmee is nog niet alles gezegd over innovatie in het zuidelijke medialandschap. De Media Groep Limburg (MGL) heeft sinds eind 2015 een eigen Media Valley in het leven geroepen in samenwerking met de Provincie Limburg, de Gemeente Sittard-Geleen en de Hogeschool Zuyd. In het pand van MGL, een paar etages boven de redactie van de Limburger, siert een playground waar studenten, journalisten, ondernemers en experts met elkaar samenwerken aan nieuwe digitale projecten en diensten. Studenten van verschillende mediaopleidingen zoals Journalistiek en Communicatie & Media Design (CMD) worden onder leiding van de initiatiefnemers van de Media Valley (Tom Janssen, Dave Krapels, Joos Philippens en Jan Miltenburg) uitgedaagd om producten te ontwikkelen voor o.a. de krant (De Limburger) en de omroep (L1). Zo wordt er onder andere onderzoek gedaan naar de toepassingen van Virtual Reality, datavisualisatie en interactive video. Studenten kunnen in combinatie met een crossmediale stage op de redacties van de krant en de omroep ook meedraaien in de Valley.
Kortom, De Limburger heeft een nieuwe zomerjas gekregen voor de krant en site, maar ondertussen werken ze daar in het zuiden aan een gehele nieuwe digitale garderobe. Limburg, je zal er maar wonen (als journalist…)!
