Als er iets is waar we belang aan hechten in het onderwijs op de School voor Journalistiek in Utrecht, is het wel de directe relatie met de beroepspraktijk. Tijdens de hele opleiding komen studenten daar dan ook veelvuldig mee in aanraking. Zo maken onze eerstejaars bijvoorbeeld hyperlocal websites die openbaar zijn, komen er zeer regelmatig gasten uit de journalistiek langs op school, doen ze al in het tweede jaar hun eerste ervaringen op als freelance journalist, en ontwerpen en creëren we in de bovenbouw innovaties voor opdrachtgevers uit de media.
Tijdens een van de lessen Freelance Markt verkennen, die tweedejaars krijgen als voorbereiding op het werken in de praktijk, ging het over de ontwikkelingen in de journalistiek. Daarbij kwamen ook de scenario’s voor de journalistiek in 2025 ontwikkeld door het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek aan bod. Een daarvan is ‘A hand full of apples’, waarin internetgiganten de markt overnemen, technologische veranderingen versnellen, privacy zeldzaam is en journalistieke organisaties worden weggedrukt. In een discussie hierover ontstond spontaan het plan om op bezoek te gaan in het ‘hol van de leeuw’: bij Google.
Zo kwam het dat we op een mistige vrijdagmorgen te gast waren op de Zuidas in Amsterdam met zo’n twaalf tweedejaars studenten. ‘Teaching fellow’ Laurens Vreekamp traint redacties in de Benelux en ook de Scandinavische landen, met alle mogelijkheden die Google biedt. Onder het mom van ‘building a stronger future for journalism’ heeft Google haar eigen news initiative training center. Hierop staan online cursussen, zoals multimedia storytelling, verification, maar ook data journalism.
Tijdens de workshop zelf kwamen naast allerlei handige verificatie- en researchtips ook toffe tools aan bod. Zo werkt Google op dit moment hard aan Google earth studio, waarmee je redelijk eenvoudig 3D-animaties kunt maken voor verhalen waarin verschillende locaties belangrijk zijn. Of Florish Studio, waarmee je in audio een toelichting kunt geven bij je datavisualisatie.
Ook hoef je als journalist nooit meer verlegen te zitten om onderwerpen met Google trends. Hiermee kun je op zoveel manieren in data zoeken dat er altijd wel iets opvallends te vinden is. Monitoren van wat er op social media gebeurt kan met CrowdTangle. Tot slot lijkt de opnamefunctie in Google docs heel bruikbaar. Zeker voor wie normaal gesproken gewend is om hele interviews uit te tikken. Dat is hiermee verleden tijd of kan veel sneller.
Het beeld dat geschetst wordt in ‘A hand full of apples’ is angstaanjagend. Zeker als journalist is het daarom goed om kritisch naar grote organisaties als Google te blijven kijken. Tegelijkertijd kan ik niet wachten om te zien wat onze studenten gaan maken komende tijd, bijvoorbeeld voor hun multimediale productie. Want die tools… dat is wel smullen.
