Stel je voor, je loopt door Aleppo en ervaart hoe het is om onder vuur te liggen, je stapt in een tijdmachine en ervaart de klimaatverandering over vijftig jaar of je ondergaat hoe het is om in een psychose te raken. Dit zijn voorbeelden van immersieve journalistieke producties die je transporteren naar een virtuele wereld en waar je wordt ‘ondergedompeld’ in het nieuws.
JournalismLab doet onderzoek naar deze nieuwe vorm van storytelling waarbij gebruik wordt gemaakt van immersieve technieken zoals Virtual Reality (VR), Augmented Reality (AR) of 360-graden video’s. Het idee achter deze vorm van storytelling is dat de immersiviteit leidt tot emotionele betrokkenheid en een gevoel van presence: een psychologische staat waarbij het medium van het bewuste verdwijnt en de kijker het gevoel heeft daadwerkelijk aanwezig te zijn in de virtuele wereld. Dit moet vervolgens leiden tot een beter begrip van ongrijpbare situaties in de wereld.
Op 3 en 4 mei staan we bij Park6 in de Tivoli om het effect van immersieve journalistiek op het publiek te testen. Word je hierdoor meer betrokken bij het verhaal? Kun je je beter inleven? Begrijp je het verhaal beter? Of, onthoud je de inhoud beter?
Eerder onderzoek
Uit ons vooronderzoek blijkt dat emotionele betrokkenheid en het gevoel van presence niet alleen afhankelijk zijn van het type technologie, maar ook van de interactie-mogelijkheden in het verhaal en welke rol de gebruiker speelt in het verhaal (ben je slechts een observant, of ben je een karakter binnen het verhaal).
In wetenschappelijke disciplines zoals human-computerscience, (cyber-)psychologie en game- en filmstudies, wordt al een aantal jaar onderzocht wat het effect is van immersieve technologieën (bijvoorbeeld Virtual Reality), interactie-mogelijkheden en narratieve storytelling, op de gebruiker. Nu is de vraag wat het effect van immersieve journalistiek is. Maar binnen journalism studies is empirisch onderzoek hiernaar nog gering.
Vaak ligt de focus binnen journalism studies op het effect van de technologie, maar niet op de andere elementen die leiden tot emotionele betrokkenheid en presence.
Zo heeft een onderzoek uit 2017 (Sundar et al.) gekeken naar het effect van het medium (Virtual Reality-bril, 360-graden video en tekst) op het geheugen, de perceptie van geloofwaardigheid, empathie en sharing-intenties van het publiek. Een ander onderzoek van Shin en Biocca (2018) heeft gekeken naar het effect interactieve kenmerken van het apparaat waarop de producties bekeken worden, op de tevredenheid en perceptie van geloofwaardigheid van het publiek. En een derde onderzoek (Van Damme et al, 2018) focust zich ook op de invloed van het apparaat (laptop, cardboard, HMD-VR) op plezier, betrokkenheid met het onderwerp en inlevingsvermogen naar de persoon.
Andere aanpak
JournalismLab gaat het anders aanpakken. Door middel van vier verschillende experimenten willen we het effect van verschillende elementen op emotionele betrokkenheid en presence testen (mediërende variabelen), en vervolgens meten of dit een effect heeft op de kennis en het geheugen van het publiek (afhankelijke variabelen).
De experimenten zijn verdeeld in vier A/B-testen: 1. Het effect van inclusiviteit van de technologie; in hoeverre je bent afgesloten van de fysieke wereld (VR vs. Smartphone), 2. Het effect van interactiemogelijkheden (wel vs. geen interactie), 3. Het effect van de rol die je speelt als gebruiker in het verhaal (observant vs participant), en 4. Het effect van de kwaliteit van audio op het publiek (stereo vs. spatial audio).
Door middel van vragenlijsten én fysiologische metingen (skin conductance en hartslag) meten we de betrokkenheid, emoties, arousal en empathie. Vervolgens worden de participanten, direct na het kijken van de productie en twee weken daarna, vragen voorgelegd over de bekeken producties; begrijpen ze de situatie? Herinneren ze het verhaal?
De eerste testen gaan we doen bij Park6 in de Tivoli op 3 en 4 mei. Alle bezoekers van het evenement kunnen mee doen aan ons experiment. Kom ook en ervaar het nieuws in VR!
