Weinig tijd, de chaotische werkelijkheid druipt van het scherm, schokkerige filmpjes getuigen van een vreselijke gebeurtenis. Livebloggers die er getuige van zijn, schrijven er subjectiever over dan livebloggers die een geplande gebeurtenis (zoals verkiezingen) verslaan.
Een what-a-story (€) noemde Dan Berkowitz brekend nieuws dat een redactie als volslagen verrassing overspoelt. Het is dan alle zeilen bij. Toch houden journalisten in zo’n situatie zo lang mogelijk vast aan geldende protocollen en regels. Anders gezegd: hoe ongewoner het nieuws, hoe normaler het proces (uiteraard wel met fors meer stress).
Stress en toegang
De stress van een situatie, de plotselinge ontwikkeling en de snelheid van nieuws laten wel manifeste sporen na: in liveblogs. Hoe ongeplander de gebeurtenis, stelde Liselotte Ruiter (Vrije Universiteit Amsterdam) na onderzoek vast, hoe subjectiever het taalgebruik van de journalist. Minder kort door de bocht: het NRC blog over de aanslagen in Parijs en Brussel bevatten subjectiever taalgebruik dan blogs over de Tweede Kamerverkiezingen (die al geruime tijd op de agenda stonden, namelijk op 15 maart 2017).
Taalgebruik
Het verschil tussen een geplande (verkiezingen) of ongeplande (aanslagen) gebeurtenis kan effect hebben op de subjectiviteit van het taalgebruik. Een journalist kiest er bijvoorbeeld voor om bronnen indirect of direct te citeren. Die keus, blijkt nu uit een inhoudsanalyse, wordt dus mede bepaald door het soort evenement dat wordt verslagen.
Bronnenkeuze
Zo bleek dat journalisten die een liveblog schreven over een ongeplande gebeurtenis sneller een onofficiële bron (denk aan ooggetuigen of een burger) te raadpleegden dan een journalist die een liveblog over een gepland evenement schreef.
Citeren
Daarnaast bleek dat in liveblogs over geplande evenementen een bron vaker direct werd geciteerd dan in liveblogs over ongeplande evenementen; dan parafraseert een journalist vaker. De vraag of stress dan wel toegang tot bronnen daarvoor debet zijn, was geen onderdeel van dit onderzoek.
Redactie
Maar vragen als: wie heeft dat schokkerige filmpje gemaakt en heeft de politie een bepaald statement wel letterlijk zo gezegd?, blijven essentieel voor de betrouwbaarheid van de gebrachte informatie. Het is aan de journalist om in de chaos van brekend nieuws het overzicht te houden. Welke bron wordt geraadpleegd en hoe letterlijk een bron geciteerd moet worden zijn daarbij redactionele keuzes die blijkbaar verschillen naar gelang het soort evenement.
—
Liselotte Ruiter deed voor haar bachelor Journalistiek (Vrije Universiteit Amsterdam) onderzoek naar liveblogs van het NRC Handelsblad. Ze vergeleek twee blogs over de aanslagen in Parijs en Brussel met twee blogs over de Tweede Kamerverkiezingen.
