Het Rapport van Brinkman. Toen ik in 2009 begon aan de MA Journalistiek en Nieuwe Media werd dit rapport onze bijbel. Met 30 studenten deden wij op hyperlokaal-niveau verslag van Leiden en omgeving. Met succes rondde ik de opleiding een jaar later af, en kon meteen aan de slag.
Toen nog HDC Media (nu HMC Media) was opzoek naar jonge journalisten om het nieuwe hyperlokale platform Vandaag.nl te lanceren. Tegelijkertijd was Bart Brouwers bij TMG (hetzelfde bedrijf) hard aan het werk om Dichtbij.nl van de grond te krijgen. Vandaag.nl is nooit een heel groot succes geweest, en TMG maakte vorig jaar jaar bekend (gedeeltelijk?) te stoppen met Dichtbij.nl. Beide projecten kregen gelijktijdig subsidie van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.
Uit het promotieonderzoek van Marco van Kerkhoven blijkt dat het, zeven jaar na het rapport van Brinkman, nog steeds slecht is gesteld met de regionale en lokale journalistiek in Nederland. Het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek, dat jaarlijks verslag doet van de staat van de nieuwsvoorziening in de regio, concludeert dat in 2014 kleine gemeenten onzichtbaar zijn, en er weinig lokaal politiek nieuws is. Daar lijkt dus een kans te liggen. Van Kerkhoven benadrukt in zijn proefschrift dat er toch wel een aantal winstgevende hyperlokale nieuwssites zijn in Nederland. Niet verwonderlijk dus dat uitgeverijen, zeker als ze al regionale kranten in het bezit hebben, platforms ontwikkelen voor lokale journalistiek.
Maar zitten mensen daar eigenlijk wel op te wachten? Dichtbij.nl, dat toch een redelijk goed bereik heeft in sommige plaatsen, is blijkbaar niet lucratief genoeg om door te gaan. Toch kan TMG de belofte van lokale journalistiek niet loslaten, en lanceert later dit jaar een ‘nieuw’ lokaal platform genaamd Vandaag.nl. Ook De Persgroep proeft sinds kort aan hyperlokaal, met Indebuurt.nl, waarvan de pilot op dit moment draait in Delft.
Ondanks de vele gefaalde experimenten (veelal door het vroegtijdig staken van de activiteiten), blijft die belofte toch liggen. Wat denken uitgeverijen lokaal te halen? Is er daadwerkelijk een gat in de markt (misschien alleen de hoop dat er ‘iets’ is dat het krantenbedrijf kan redden), of is het alleen een gat in de journalistiek? Volgens mij leeft bij krantenuitgeverijen nog steeds het idee dat de mensen die vroeger (20 à 30 jaar geleden) betaalden voor de krant, nog steeds bereid zijn dit te doen, en een bepaalde informatiebehoefte hebben die momenteel niet via andere kanalen wordt vervuld. De grote vraag is natuurlijk of dit wel zo is. Dat moeten krantenuitgeverijen onderzoeken: wie leest lokale journalistiek, wat willen ze lezen en hoe weten mensen nu wat er aan de hand is in hun buurt?