Niet NRC Handelsblad maar de Volkskrant had de scoop van het vertrek van Jannetje Koelewijn bij NRC. Eerst op papier, later ook op de website.
Andere media (AD, Nederlands Dagblad) pikten het nieuws op. Vaak via Novum, gespecialiseerd in het overschrijven van andere media. De Telegraaf publiceerde het om 7:15 maar ‘vergat’ de Volkskrant als bron te noemen. NRC zelf (“snelle duiding bij het belangrijkste nieuws”) kwam pas om 9:26 met de affaire.
Het vertrek van Koelewijn is het gevolg van de berichtgeving over het ongeval van Prins Friso en het onderzoek van de affaire dat NRC liet doen door ex-Volkskrant ombudsman Thom Meens. Maar waarom wacht Koelewijn een half jaar met deze beslissing?
Fout
Volgens de Volkskrant was de directe aanleiding het interview dat Vandermeersch aan het Belgische blad Humo gaf.
“We zijn lelijk in de fout gegaan met de publicatie van fundamenteel foute informatie over de gezondheidstoestand van de prins, die we bekomen hadden op een manier die niet koosjer was. En dan nog op de voorpagina van de krant plaatsten, in een stuk dat een Telegraaf-verhaal leek omdat het de ik-vorm hanteerde.”
Koelewijn: “Ik ben niet meer boos, maar ik zie gewoon dat het allemaal nog niet voorbij is”.
Bij NRC zelf een iets ander verhaal. Uitspraken van Vandermeersch tijdens de Nacht van Journalistiek waarbij hij nogmaals het rapport van Meens steunt, zou bijgedragen hebben aan de verstoorde relatie.
“Ik begrijp dat Vandermeersch het rapport steunt, maar ik kan er niet mee leven. Ik heb mijn werk netjes gedaan en ik heb niet gelogen. Een rapport dat iets anders beweert, verdraag ik niet.”
Ontslagbrief
Dat die boosheid pas na een half jaar leidt tot een ontslagbrief is merkwaardig. En of de passages kloppen weten we niet echt. Het onderzoeksrapport van Thom Meens is niet openbaar. Ondanks de toezegging om alles openbaar te maken (aldus Meens), moesten de lezers het met een samenvatting doen. De passage “Bovendien heeft de verslaggeefster aantoonbaar niet de waarheid verteld” staat overigens wel in de samenvatting.
Bij NRC hebben niet meer dan 10 mensen het rapport gelezen aldus onderzoeker Meens gister op het congres Succesvol Persbeleid – waaronder Koelewijn zelf die overigens geen exemplaar in haar bezit zou hebben. Dat Meens nu de Zwarte Piet krijgt toegeschoven, beviel hem maar matig. Het unanieme enthousiasme ter redactie over de scoop onderstreepte hij nog eens (het staat ook de in de samenvatting).
Voorpagina
De beslissing over publicatie lag natuurlijk niet bij Koelewijn maar bij de hoofdredactie. De eind- en hoofdredactie hebben besloten om het stuk op de voorpagina te plaatsen en de ik-vorm waarover Vandermeersch zich boos maakt, was eenvoudig te omzeilen geweest door een eindredactionele ingreep.
Het laat zich daarom wel raden wat er in het niet-openbare deel van het rapport staat: dat het ook de verantwoordelijkheid van de hoofdredactie is, en niet die van de individuele journalist.
Vrijwel alle journalisten die ik over de zaak sprak, deelden het enthousiasme van de NRC-redactie op de avond voorafgand aan de publicatie. Men was jaloers op de scoop van de krant. Slechts weinigen waren voor publicatie teruggeschrokken – vooral niet omdat het om een gezaghebbende (en niet-anonieme) bron was gebaseerd.
Bij NRC zelf stond men the day after ook nog steeds achter de beslissing (zie ook Henk Blanken bij DNR). Fit to Print dus volgens Vandermeersch in DWDD van 20 februari.
De volledige versie van het onderzoeksverslag lijkt mij ook behoorlijk fit to print
