Haags variété: journalistiek als afzeik-tv

AI-gegenereerde afbeelding
AI-gegenereerde afbeelding

In de categorie Tenenkrommende TV nomineren we deze maand ‘Politici in Campagnetijd’. En niet vanwege de politici die figureren in dit stukje Haags variété. Wat er vooral zo beschamend was aan de tien minuten die Xander van der Wulp vrijdag bij DWDD wijdde aan Roemer, Pechtold, Buma, Rutte en Samsom, is wat Van der Wulp hier zelf presteerde. Dit was een staaltje onvervalste afzeik-tv, en dat gepresenteerd door de politiek verslaggever van het NOS-Nieuws.

We waren al wat gewend van Marcel Gelauffs keurkorps. Herman-de-Schermman die bij de Late Night Show van Arjen Lubach zijn afscheid van de swipe-tv aankondigt in gesprek met een muppet; Rik van de Westelaken die het in korte broek en strakke shirtjes schopte tot de finale van ‘Wie is de Mol?’ Xander van der Wulp op zijn beurt had vrijdag overdag op Twitter niets meer of minder aangekondigd dan een ‘analyse van flyertechniek politici’.

‘Analyse’ bleek wat te veel eer voor het stukje schuifdeurtheater dat die avond volgde. Van Nieuwkerk zettte de toon, toen hij van de autocue het volgende aflas: “Het rondreizend theater van campagne-voerende politici was op tournee. (…) Lonkend naar de gunsten van de kiezer werden ook dit jaar alle klassieke variéténummers weer uit de kast gehaald.” En op de tonen van de ‘Macarena’ volgde ‘ruw materiaal’ van ons eerbiedwaardigste journaal, met het volgende soort teksten van uw verslaggever: “Hoe het niet moet… Kijk, daar is Emile, goedemorgen Boxtel, harstikke vrolijk… Precies de goede rode das, maar hij heeft geen plan. … Hij had ons net zo goed niet kunnen uitnodigen, want hij doet niks, hij staat daar maar.. En nu dan hoe het wel moet: de top-3.  Geert Wilders die gebruikt een beetje de filmsterrentactiek. Want als Geert op straat is, is het sowieso natuurlijk een hele happening. … Dan Pechtold, met de nu-super-snel-vooruit-techniek. …. ” Matthijs, Maxim, Katja en Marc-Marie (ook hier volstaan voornamen) schaterden het geregeld uit, en het publiek lachte schaapachtig mee. En nadat Marc Rutte in het filmpje het laatste woord had gekregen (‘Hoi!’)  en Marc-Marie had opgemerkt: “Hij geeft wel de indruk dat het echt is…” besloot Van der Wulp in stijl: “Ja, ik denk dat-ie thuis ook zo is, en dat-ie daarom alleen woont…” Waarop het tijd was voor “Typhoon!”, vervolgd met “Katja’s Bodyscan”, “Maxim Hartman over Jeremy Clarkson” en niet te vergeten De TV Draait Door en Lucky TV. Lachen, gieren, brullen.

Dat Matthijs van Nieuwkerk zich verlaagt tot het niveau van De Leukste Thuis en de bijpassende rol van een Hans Kraay of Ron Boszhard is tot daaraan toe. Alles voor de kijkcijfers, nietwaar? Maar dat de politiek verslaggever van het NOS-Journaal politici in het openbaar afzeikt aan de hand van filmpjes, geeft te denken. Vier jaar terug verslikte de voorganger van Gelauff, Hans Laroes, zich bijna in zijn microfoon toen ik hem tijdens een openbare bijeenkomst de stelling voorlegde dat Rutger Castricum en de Jakhalzen trendsetters aan het worden waren voor de parlementaire verslaggeving. ‘TOTALE ONZIN!’ voegde hij me toe.

Ik realiseer me nu dat Laroes gelijk had. PowNews en de Jakhalzen zijn oprechter dan hun ‘serieuze’ collegae. De kwajongens van de tv nemen politici tenminste openlijk in de maling, terwijl Van der Wulp de ene dag knipmessend je belangwekkende quotes staat op te tekenen terwijl hij je de volgende avond belachelijk maakt met het materiaal dat de staatsomroep van je geschoten heeft. Je vraagt je af of Buma, Pechtold en Rutte werkelijk zo weinig zelfrespect hebben dat ze dit pikken, en Van der Wulp de volgende keer weer gewoon te woord staan. Ik ben bang van wel.

En daarmee zijn we beland bij het logische weerwoord van journalisten die het heel normaal vinden om afzeik-tv te presenteren in één adem door met Lucky TV en eigenlijk ook niet echt daarvan onderscheiden. Maken die politici immers zichzelf niet belachelijk? Daar zit wat in maar ook niet alles. Dat sommige politici de politiek als variété van het minder indrukwekkende soort bedrijven, als kitsch in plaats van kunst, is triest. Maar als journalisten die zichzelf verheven achten boven dit alles diezelfde politiek belachelijk gaan maken alsof het De Leukste Thuis betreft, is er iets heel erg fout aan het gaan. Met de journalistiek, welteverstaan.

 

MEER OVER

Over Journalismlab

Onderzoek in de context van de digitale wereld

Het lectoraat Kwaliteitsjournalistiek in Digitale Transitie (JournalismLab) doet aan de hand van diverse thema’s praktijkgericht onderzoek. Hierbij kijken we naar de wederkerigheid tussen drie journalistieke processen: productie, inhoud en effect.

Deel dit artikel:

Lees meer

Thema's

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Wil je op de hoogte blijven van Journalismlab en alle ontwikkelingen schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.