Het lectoraat doet sinds 2018 onderzoek naar immersieve journalistiek, naar zowel het maakproces als de effecten van immersieve producties op het publiek. De opgedane kennis gaan we nu inzetten in het onderwijs. Hoe leer je studenten immersieve journalistieke producties maken?
Vier types immersieve journalistiek
Uit het onderzoek (inhoudsanalyse en interviews met makers) komt naar voren dat we vier vormen immersieve journalistiek kunnen onderscheiden. De vorm onderscheidt zich in de interactiemogelijkheden die de gebruiker kan inzetten en de technologie om de gebruiker in de virtuele wereld onder te dompelen. Waar sommige producties met je mobiel te bekijken zijn om je een indruk te geven van een locatie of evenement waar je anders niet aanwezig zou kunnen zijn (observing a location), zijn andere producties alleen te bekijken met een VR bril en ben je als gebruiker zelf onderdeel van het verhaal (participating in a story).
De keuze voor het type productie is afhankelijk van een aantal factoren: het type technologie, het narratief maar ook budget en beschikbare expertise. En natuurlijk welk doel je met een immersieve productie wil bereiken. Producties die als doel hebben een hoog bereik te genereren, gebruiken toegankelijke technologieën zoals een mobiel, terwijl producties die de impact willen verhogen meer geavanceerde technologieën inzetten, zoals VR-brillen of speciale afgesloten locaties (VR Caves), om de gebruiker zo veel mogelijk uit te sluiten van de echte wereld. Uit de interviews met makers van immersieve producties komt ook duidelijk naar voren dat het maakproces vaak experimenteel en iteratief is en in co-creatie gebeurt met zowel journalisten, designers en developers. Maar hoe leer je studenten om immersieve producties te maken als het een experimenteel proces is?
Co-creatiedag journalisten en designers
Studenten journalistiek aan de Hogeschool Utrecht leren verschillende vormen van journalistieke verhalen te maken. Terwijl in het eerste jaar de basisgenres zoals nieuwsbericht, interview, korte video en audioproducties centraal staan, leren ze in het tweede jaar verschillende modaliteiten te gebruiken om multimediale verhalen te maken. Maar hoe leer je een immersieve productie te maken, waar de conventies niet duidelijk zijn, waar je met je verhaal alle kanten op kan gaan en waar de rol van de gebruiker meer is dan passieve kijker? Door in interdisciplinaire teams aan de slag te gaan.
Het lectoraat organiseert een co-creatiedag samen met de consortiumpartners van het onderzoeksproject NOS, NTR, KRO-NCRV en VPRO. Interdisciplinaire groepjes gaan aan de slag met het uitwerken van een concept voor een immersieve productie voor een van de omroepen. Het enige kader dat ze krijgen is dat de productie de generatie Z moet aanspreken in vorm en inhoud. De groepjes bestaan uit een mix van studenten van de opleidingen journalistiek en CMD (Communication & Media Design), twee docenten van beide opleidingen en een onderzoeker van het lectoraat. De variatie in expertise, achtergrond en leeftijd bevordert de creativiteit in een groep.
Na een inspiratie-avond waarin het begrip immersieve journalistiek wordt geïntroduceerd, de teams worden gevormd en de opdracht wordt toegelicht, gaan de groepjes de volgende dag in ‘sprints’ aan de slag met het uitwerken van een concept. In hoog tempo en korte tijdslots worden de groepjes aan het werk gezet om ideeën te ontwikkelen.
De ochtend staat in het teken van ideeën genereren, waarin design sprint methodieken zoals Crazy 8 worden toegepast. Doel is zo veel mogelijk ideeën te genereren die passen bij de gekozen persona, de opdrachtgever (een van de omroepen) en de gekozen technologie.
In de middag wordt een idee uitgewerkt naar een concept ‘prototype’ die wordt gepitcht bij een jury, bestaand uit NPO Innovatiefonds en de directeur van Instituut Media (waar beide opleidingen onder vallen). Geslaagde concepten zullen mogelijk verder worden uitgewerkt in samenwerking met de omroepen.
Onderwijsmodule immersieve journalistiek
De inzichten die we verkrijgen zullen we gebruiken om een onderwijsmodule verder uit te werken voor het studiejaar 2020, waarin studenten journalistiek en CMD gezamenlijk een honoursprogramma immersieve journalistiek kunnen volgen.
