Onder de kop ‘Tim(20) uit Twents dorp de dood in gepest’ schrijft het AD vandaag op de voorpagina: “Zijn ouders plaatsten gisteren een schokkende rouwadvertentie in de krant met daarin de letterlijke tekst van Tims afscheidsbrief. Daaruit blijkt dat hij erg gepest werd en dat dat tot zijn zelfdoding heeft geleid.”
Journalistiek afstand
De journalistieke afstand is hier volkomen zoek. Je kunt het motief dat Ribberink voor zijn zelfmoord geeft niet meteen als de werkelijke oorzaak aanwijzen. Feitelijk kan alleen worden vastgesteld dat Ribberink zichzelf om het leven heeft gebracht. Wie of wat daar schuldig aan is, is een ingewikkelde vraag. Daar moet je als journalist niet meteen een antwoord op willen geven. Dat de ouders het pesten aan de orde willen stellen is hun goed recht. Aan de journalist de taak om uit te zoeken wat er werkelijk aan de hand is.
Uitsluiting
Met het publiceren van Ribberinks afscheidsbrief hebben zijn ouders zijn zelfmoord tot een publiek voorval gemaakt. Dat is hun goed recht. Dat de media dit onmiddellijk oppikken is ook terecht. Dit onderwerp raakt iedereen. Iedereen kent het mechanisme van uitsluiting. Iedereen is wel eens betrokken geweest bij pesterijen – als getuige, pester of gepeste. Geconfronteerd worden met de tragische apotheose van zo’n menselijk mechanisme is schokkend. Aan de media de taak uit te zoeken wat hier allemaal speelt.
Schuldvraag
Wat je dan als laatste zou moeten doen, maar wat meestal het eerst gebeurt, is een schuldige aanwijzen. De media ontkomen haast niet aan die reflex. Bij een tragisch verhaal als dit hoort een schuldige, of op z’n minst iets dat mis is in onze samenleving. Want als we dat eenmaal hebben geïdentificeerd, dan is er weer hoop dat dit soort dingen opgelost en voorkomen kunnen worden. Een begrijpelijke reflex, maar ook iets waar je je als journalist tegen zou moeten verzetten, omdat je wilt blijven zoeken naar wat er werkelijk aan de hand is.