De stroom informatie uit rechtszalen is met livebloggende journalisten onhoudbaar en wat onhoudbaar is, wordt veelal gereguleerd. Organisaties, ook de rechtspraak, hebben namelijk een broertje dood aan onzekerheden.
Of Peter R. de Vries de zaal wilde verlaten. Was getekend: rechtbankvoorzitter Frank Wieland. De misdaadverslaggever mag niet aanwezig zijn bij de verhoren van Willem Holleeder: niet als belangstellende, niet als journalist. De Vries moet in april zelf ook getuigen en de rechters denken dat fysieke verwijdering tot april die getuigenis zuiver houdt. Een even interessante als idiosyncratische gedachte: alsof er geheimen zijn met een zaal vol livebloggende (misdaad)journalisten.
De Vries twitterde direct na zijn verwijdering: ,,Zitting Holleeder duurde voor mij niet lang. Mag het vervolg niet bijwonen omdat ik nog als getuige word opgeroepen… alsof ik er de komende maanden via de pers en Saskia Belleman niks van zal meekrijgen.” Precies. De Vries hoeft helemaal niet aanwezig te zijn om de zitting van minuut tot minuut te kunnen volgen. Want wat visueel afwezig is, houdt niet op te bestaan, om Merleau Ponty te citeren. Ook niet in Osdorp.
Niets missen
Met het aantal liveblogs dat vanuit de zwaarbeveiligde rechtszaal kond doet van dit proces, is het voor De Vries natuurlijk een peulenschil om precies op de hoogte te zijn van wat er zich binnen afspeelt. Nog maar te zwijgen over de twitterberichten waar hij lacunes in de informatiestroom mee kan opvullen. Nee, De Vries hoeft zich geen moment zorgen te maken ook maar een tel van deze historische rechtszaak te missen. Het zal dan ook niet lang duren eer deze (ongecontroleerde) informatiestroom wordt ingedamd.
Voorwaarde
Pers is een belangrijke voorwaarde voor het publieke karakter van rechtszaken en daarom is hun aanwezigheid gereguleerd. Belang en de reductie van onzekerheid gaan hand-in-hand: hoe groter de belangen, hoe groter de wens er grip op te krijgen en te houden. Zomaar een camera of microfoon in de rechtszaal is uitgesloten. Daarover gelden – soms per zaak – duidelijke afspraken. Zo is het heimelijk maken van opnamen verboden. Ook door publiek (of pers). De vraag rijst nu wat een liveblog anders is dan een bewerkte opname van wat er wordt gezegd, soms bijna stenografisch?
Grove penseelstreken
Het liveblog in een rechtszaal lijkt nu nog dezelfde positie te hebben als de pentekening van de verdachte. Fotograferen mag niet (altijd), tekenen wel (vaak). Opnemen mag niet (altijd), registreren en stenograferen van hetgeen wordt gezegd, blijkbaar wel (vaak). Het liveblog is zo bezien een schets in pasteltinten en zo lang de pennenstreken grof genoeg zijn en er, blijkbaar, nuances verloren gaan, stuurt de rechter alleen Peter R. de Vries weg, maar mogen zijn collega’s blijven zitten om hem van minuut tot minuut op de hoogte te houden. En ons. Want man, man, wat een spannende verhalen …
*