Met Dit was het nieuws niet maakt De Correspondent een statement. En hoe maak je nou een beter statement als website dan door een papieren boeken uit te geven? Het boek is daarmee misschien wel de ultieme antithesis van een nieuwswebsite. Het is een collectie journalistieke verhalen die het nieuws niét haalden. Tenminste, de onderwerpen verschenen wel op De Correspondent, en misschien ook wel in elke andere langzame media, maar het werd geen ‘echt’ nieuws.
De tegenstelling tussen nieuws en andere vormen van journalistiek zien we wel vaker terug in de discussie over wat ‘echte’ journalistiek is. Hier op school, op redacties en in de wetenschap. De term nieuws wordt soms zelfs gebruikt als synoniem voor de hele journalistiek, met de klassieke onderzoeksjournalistiek (denk Watergate) als de hoogste vorm. Deze werkwijze wordt dan gezien als de manier waarop de journalistiek zijn democratische functie vervult: de politiek ter verantwoording roepen. Andere vormen van journalistiek zijn ook wel relevant, maar zeker geen nieuws. Maar wat is dan nieuws?
Rob Wijnberg is er in ieder geval duidelijk over: “Nieuws bestaat uit sensationele, uitzonderlijke, negatieve, recente gebeurtenissen.” Wijnberg betoogt dat het nieuws ons wereldbeeld verdraait omdat het zich richt op de uitzondering, niet de regel. Nieuws blijkt slecht in staat om te laten zien hoe de wereld zich ontwikkelt, omdat het gaat over gebeurtenissen.
Deze visie op nieuws staat natuurlijk niet op zichzelf. Steeds meer mensen volgen bewust geen nieuws, en de president van de VS voert een ware informatie-oorlog tegen nieuwsmedia. Hoe moeten wij onze studenten dan leren wat nieuws is? En welke informatie nieuwswaardig en relevant is?
Jarenlang golden actualiteit, nabijheid, controverse, bekendheid, uitzonderlijkheid en impact als de nieuwscriteria. In essentie een neutrale versie van het rijtje van Wijnberg. Echter, vaak resulteren juist die criteria in sensationeel nieuws dat wel erg vaak gaat over bekende mensen, constateren zowel Wijnberg als het Basisboek Journalistiek (Kussendrager et al., 2018).
Maar als we weten dat dit zo is, kunnen we onze studenten dan niet beter iets ánders leren? Welke criteria gebruiken jullie voor nieuws? En zijn er manieren te bedenken om nieuws op een andere manier te maken?
Dus, om maar even het voorbeeld van De Correspondent te volgen, lees ik graag jullie mening hierover, en ga ik daar voor mijn volgende blog mee aan de slag!
Laat hieronder een reactie achter, of stuur een mail aan renee.vandernat[at]hu.nl
