Waarom het geen ‘oorlog’ in nieuwsland is

AI-gegenereerde afbeelding
AI-gegenereerde afbeelding

Althans: niet in Nederland. Maar wat is er dan wel aan de hand?

Ernst-Jan Pfauth (inderdaad, uitgever van DeCorrespondent) berichtte afgelopen zaterdag over de adblocker-problematiek in zijn (zeer lezenswaardige) wekelijkse nieuwsbrief. En wanneer iets een probleem is in de Verenigde Staten, wordt dat probleem dan ook vrij snel de oorlog verklaard. Pfauth schrijft:

De week van adblockers was daar! Apple lanceerde haar nieuwe iOS met adblockondersteuning en jawel, adblock-apps domineerden direct de top tien meest gedownloade apps. De ethische discussie, of je ze wel mág gebruiken, is een beetje meta – de ervaring met torrents leert dat mensen het tóch wel doen, dus dat je je als uitgever beter kunt richten hoe je ermee omgaat.

En vervolgens linkt hij naar een -deze week al vaak aangehaald- artikel van TheVerge, waarin wordt gesteld dat het in Amerika war is tussen degene met de app (Facebook), het operating-/ecosystem (Apple) en het web (Google).

Heerlijke sensatie, maar zo’n vaart loopt het in Nederland mijns inziens niet. En dat komt op dit moment door niet drie, niet vier, maar vijf redenen:

  1. Adblockers op mobiel zijn nu alleen via webbrowser Safari of op een iOS9-device te gebruiken, en daarvoor moet een gebruiker sowieso zelf een app downloaden, vaak ook betaald. (Oh ironie: geld vragen voor een advertentie-vrije surfervaring.)
  2. Apple’s iOS is wereldwijd en in Europa verre van dominant onder mobiel- en tablet-gebruikers, maar wint wel terrein (bronnen: IDCKantar). Zo’n vaart loopt het aan onze kant van de oceaan dus niet met misgelopen advertentieweergaven, als het merendeel van je gebruikers een ander besturingssysteem dan iOS heeft.
  3. Veel Nederlandse nieuwsorganisaties bedienen hun publiek heel goed via de eigen native app, en hebben het web of zelfs iOS niet nodig: wij Nederlanders lezen braaf via de app, waar de uitgever en adverteerders zelf bepalen wat ze doen met ads in die omgeving. Een adblocker komt daar niet tussen.
  4. Apple News is in Nederland officieel nog niet op de markt dus op die manier ook nog geen bedreiging voor onze domestic newsmarket.
  5. Een oplossing als native advertising wint steeds meer aan terrein als alternatief voor de banner. Noem het misleiding van de lezer of niet, de adblocker krijgt er in ieder geval geen grip op.

De Nederlander surft niet; hij native appt het nieuws
Een kleine, niet-representatieve rondgang langs Nederlandse nieuwsorganisaties leert dat hun publiek steeds minder gebruik maakt van ’traditionele’ digitale kanalen als desktop- en web.

Een medewerker van NU.nl vertelde deze week tijdens een briefing aan HU-Minorstudenten ‘Future News Media‘ dat een groter aandeel van de 1 miljard (!) pageviews per dag via de native Nu.nl app (ongeacht mobiel OS) wordt gegenereerd dan met de webversie.

RTL Nieuws kampt, zoals ook andere nieuwsaanbieders in tv en print, met dalende kijkcijfers, en als die trend doorzet dan wordt ook het aantal te verkopen eyeballs minder aantrekkelijk voor adverteerders. Tenzij hier de kwaliteit van de interactie met het publiek zich meester weet maken over quantity, rijst de vraag: waar moet de adverteerder dan heen?

De adverteerders
Aan de andere kant, zijn -alweer ironie- veel adverteerders zich misschien helemaal niet bewust van de adblock-problematiek die ze te wachten staat, en wellicht komt het in Nederland voor hen ook helemaal niet zover: ze plannen vooral nog traditioneel in op print, radio, televisie en desktop/web. En zolang advertentiegeld wordt gespendeerd, de waarde ervan overtuigend wordt beweerd, loopt de productiemachine gesmeerd.

Nu.nl krijgt echter wel een steeds lastiger propositie. Niet door die vermaledijde adblockers, maar door verschuiving van het publiek van web naar app. Hoe uitgever Joost Bon van Nu.nl zelf denkt over de problematieken, lees je in een artikel op Nu.nl: Hoe overleven websites in het tijdperk van de adblocker?

Screenshot Apple News
Screenshot Apple News

De platformen: Apple News, Facebook
Al gaan de geuite zorgen en machtsverschuivingen in Amerika nu wellicht aan veel Nederlandse adverteerders voorbij, dat er uiteindelijk verschuivingen gaan plaatsvinden in onze eigen markt – zeker voor inkoop en mediaplanning- dat is evident. De vorige week in de VS en UK geïntroduceerde dienst Apple News wil uitgevers zoveel mogelijk eigen beheer geven over de content en houdt alle inkomsten uit advertenties bij de uitgever, anders dan Facebook bijvoorbeeld. Bij dat laatste platform is nog maar te bezien is of het hier werkelijk om partnerships of een ongelijkwaardige relatie gaat. En die vrees geldt op termijn ook voor de relatie van nieuwsorganisaties met Apple.

Twee thoughtful betogen daarover leest u op The Awl: Mutually Assured Content en The Overspill. Een quote uit de eerste:

“These larger firms will insist on calling these relationships “partnerships,” but they will be nothing of the sort. They will be relationships in which one party supplies the entire context for the other, gradually assimilating its most profitable parts and perhaps leaving the parts that are either too labor-intensive or carry too much liability, not out of malice but rather obvious and rational self interest.”

En vooral dat laatste moet hier in Nederland toch ook zorgen gaan baren bij een aantal partijen.

Heel misschien is de Nederlands-Europese markt eigenzinniger en wederom bestand tegen Amerikaanse dominantie zoals we eerder al zagen bij Marktplaats (versus eBay) en Bol.com (versus Amazon). En zo zou hier een unieke, pluriforme nieuwsrealiteit kunnen ontstaan waarbij we eerder bewezen uitgangspunten hervinden: de lezer betaalt voor het nieuws dat hij door een mens+algoritme laat selecteren en/of produceren en op zijn/haar behoefte laat afstemmen. Go digital, feel analog!

 

MEER OVER

Over Journalismlab

Onderzoek in de context van de digitale wereld

Het lectoraat Kwaliteitsjournalistiek in Digitale Transitie (JournalismLab) doet aan de hand van diverse thema’s praktijkgericht onderzoek. Hierbij kijken we naar de wederkerigheid tussen drie journalistieke processen: productie, inhoud en effect.

Deel dit artikel:

Lees meer

Thema's

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Wil je op de hoogte blijven van Journalismlab en alle ontwikkelingen schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.