Moet een infographic waar of mooi zijn? Of beide? Volgens infographics’ godfather Edward Tufte mag je geen spat inkt gebruiken die niet informatief is. De nieuwe Tufte, Alberto Cairo, nuanceert die regel. In The Functional Art stelt hij dat ook verfraaiing een functie heeft: het trekt de aandacht en stimuleert daarmee informatie-overdracht.
In zijn laatste boek, The Truthful Art legt Cairo het accent op waarheid. Hij vat dat op in journalistieke zin. Informatievisualisaties moeten een waarheid brengen die mensen helpt zich te oriënteren in de wereld. De kwaliteit van een informatievisualisatie hangt vooral af van de kwaliteit van je onderzoek, beweert hij, niet van je kwaliteit als vormgever.
Op het infographics congres van 4 maart in het Figi theater in Zeist kwam Cairo even op video voorbij. Hij vond het jammer dat hij niet op het congres kon zijn; hij gaf op dat moment een training in Utrecht. In zijn videoboodschap verwees hij naar The Truthful Art waarvan drie gesigneerde exemplaren werden verdeeld onder de winnaars van een korte kwis.
Beauty + Facts = Truth
Toeval of niet, ook het congres had waarheid als thema, en gebruikte daarvoor de criptische formule: Beauty + Facts = Truth. Wat doet denken aan de uitspraak van John Keats: Beauty is truth, truth beauty. Klinkt mooi, maar duidelijk is anders. Dat geldt ook voor de formule van het congres.
Zo’n congrestitel hoeft ook niet duidelijk te zijn. Als het maar de aandacht trekt en nieuwsgeirig maakt. Dat deed het wat mij betreft. Ik wilde dan ook weten of het congres die formule meer body zou geven. Ik heb daarom gelet op wat de sprekers over de waarheid van infographics zeiden, dat samengevat in stripplaatjes in de hoop zo de formule meer inhoud te kunnen geven. Hieronder de stripplaatsjes van de presentaties. Daaronder de balans die ik hiervan opmaakte.
Wat mij opvalt in deze presentaties is
- Waarheid is een keuze. Wat als waarheid wordt gepresenteerd komt voort uit de vragen die je stelt en de vorm die je kiest om je antwoord te presenteren (McCandless, Bremer, Gorbachevskiy)
- Waarheid is afgestemd op gebruiker. Presentatie wordt aangepast aan behoefte van gebruiker. (Bellanger, Trompert)
- Waarheid vraagt om schematisering. (Arranz, Smart)
Kortom: het gaat niet om ‘beauty’ en facts, maar vooral om ‘idee’ en facts. Om de invalshoek waarmee je de werkelijkheid benadert, het gebruik dat je ervan wilt maken. Dat brengt met op de onderstaande aangepaste formule en schema voor waarheid en verbeelding in infographics.
