Watergate had Woodward en Bernstein. Het afluisterschandaal rond News of the World werd bekend met dank aan Nick ‘Flat Earth News’ Davies. Dé journalistieke waakhond van dit jaar is zonder twijfel Glenn Greenwald. Hij was het die in The Guardian de onthullingen van Edward Snowden publiceerde. Dinsdag maakte Greenwald bekend dat hij de Britse krant verliet voor ‘een journalistieke kans die je maar één keer in je carrière krijgt en die geen enkele journalist kan afwijzen’.
Gisteren werd duidelijk aan wie Greenwald deze kans te danken had: miljardair Pierre Omidyar, oprichter van eBay, filantroop en onlangs nog in de running om The Washington Post te kopen. Omidyar begint een eigen nieuwsorganisatie, en neemt daarvoor niet alleen Greenwald in dienst, maar ook gerenommeerde collega’s als Laura Poitras en Jeremy Scahill. Met ideële motieven, zo vertelt Omidyar op de website van zijn stichting onder de kop: ‘My next adventure in journalism’.
“Ik wil manieren vinden om gewone lezers te veranderen in geëngageerde burgers,” stelt hij. In een interview met Jay Rosen vertelde Omidyar woensdag dat hij 250 miljoen dollar in de mediaorganisatie zal steken, de 250 miljoen die hij nodig had gehad voor het kopen van The Washington Post. Doel: de beste journalisten aan het werk zetten en het hen aan niets laten ontbreken: of het nu om assistenten gaat of om het soort juristen dat nodig is om de machtigen van de wereld in de rechtszaal te weerstaan.
Het is makkelijk om Omidyars ‘nieuwe avontuur in de journalistiek’ af te doen als het speeltje van een ongetwijfeld snel verveelde Dagobert Duck. Of als een tamelijk prijzige manier om na het verdienen van heel veel geld een goed mens te worden, dan wel te gelijken. Mij lijkt het fantastisch dat een miljardair kiest voor een waakhond, en niet voor degenen die voor deze waakhond beschermd wensen te worden of hem kapot willen maken: grote bedrijven en overheden. Natuurlijk is de vraag hoever de vrijheid van Greenwald en zijn nieuwe collega’s reikt als zij zaken uitvinden die niet in het voordeel zijn van hun geldschieter. Vooralsnog zeg ik: de zoektocht van de waakhond naar zijn miljardair is geslaagd. Nu nog een publiek vinden dat journalistiek-op-jacht-naar-De-Waarheid waardeert.
