De Loep van de VVOJ bestaat tien jaar. Een moment om de prijs voor de beste onderzoeksjournalistiek te bestuderen en te achterhalen wat de prijs voor de ontwikkeling van de onderzoeksjournalistiek heeft betekend. In opdracht van het lectoraat van de School voor Journalistiek in Utrecht deden Lotte Grimbergen en Yelle Tieleman onderzoek naar de Loep.
De Loep wordt voornamelijk gewaardeerd binnen de beroepspraktijk, maar geniet minder naamsbekendheid dan een prijs als de Tegel. Het winnen van de Loep wordt gezien als een eer en kan voornamelijk van grote betekenis zijn voor de loopbanen van freelance-journalisten.
Een aantal punten is voor verbetering vatbaar. De categorie online onderzoeksjournalistiek is in 2013 toegevoegd aan de drie bestaande categorieën van de Loep, maar het blijkt dat de online producties nog niet gewenste niveau van de Loep hebben. Daarom is deze prijs tot nu toe nog niet uitgereikt. Online journalisten onderkennen dit en zeggen dat de online onderzoeksjournalistiek nog in de kinderschoenen staat.
Volgens een aantal onderzoeksjournalisten zou er in het journalistieke onderwijs meer aandacht moeten zijn voor onderzoek. Op die manier hebben jonge onderzoeksjournalisten meer basiskennis en zijn beter gewapend tegen mogelijke problemen of tegenwerking tijdens een onderzoek.
Ook komt in het onderzoek naar voren dat de jury meer aandacht zou kunnen besteden aan de bewijskracht. In de juryrapporten wordt door de jury niet uitgelegd wat de winnaar onderscheidt van de rest. Voor het aanzien en de geloofwaardigheid van de prijs is dat belangrijk
Tenslotte is het een idee om een werkgroep op te richten die onderzoeksjournalistieke producties bijhoudt en de makers ervan aanspoort om die in te sturen voor de Loep. Op die manier heb je het hele spectrum aan onderzoeksjournalistiek binnen handbereik. Ook waardeer je op die manier redacties die wellicht zelf niet zouden insturen.
Het gehele onderzoek is hier te downloaden.
