“Wat een verrassende oplossing”, zegt onderzoeker Pit Dehing van het CBS. Hij heeft zojuist van studenten gehoord hoe zij een ingewikkelde visualisatieopdracht voor het CBS zouden aanpakken. Dat gebeurt in het kader van het experiment Eerste Hulp bij Infographics waarin organisaties als het Ministerie van Defensie, Dichtbij en Bibliotheek Nieuwegein visualisatieproblemen voorleggen aan studenten van de minor Editorial Media Design. Binnen twee uur geven studenten een opzet voor de gevraagde visualisatie.
Dichter bij de gebruiker
Het Centraal Bureau voor de Statistiek komt normaal met harde cijfers over economie, werkloosheid, of het consumentenvertrouwen. Daar zijn ze goed in. Maar dat moet anders vinden ze zelf. Pakkender en dichter bij de beleving van de mensen die de cijfers bekijken. Het CBS wil niet alleen eendimensionale ontwikkelingen weergeven, maar ook duidelijk kunnen maken wat die ontwikkelingen betekenen.
Hoe doe je dat? Dat weten ze zelf ook nog niet. De vraag van CBS aan de studenten is om de welzijnsbeleving van individuele gebruikers te visualiseren. Gegeven zijn negen factoren die bepalend zouden zijn voor iemands beleving van welzijn, zoals de materieel levensstandaard, sociale verbanden en relaties, en gezondheid.
Schetsen
Ga daar maar aan staan. Welke welzijnsfactoren moet je in welke mate in je analyse betrekken en hoe individualiseer je dat? De studenten tasten in het duister en de CBS-onderzoekers weten wel veel, maar kunnen de studenten niet veel verder helpen. Toch beginnen de studenten met schetsen.
In drie rondes waarin studenten afwisselend met opdrachtgevers spreken, schetsen maken en die schetsen weer voorleggen aan de opdrachtgever komen de studenten voor CBS uiteindelijk met het idee voor een interactieve visualisatie waarop je zou kunnen aangeven tot welke groep je behoort – qua leeftijd, opleiding, geslacht, woonplaats etc. – om vervolgens te zien hoe anderen met dezelfde kenmerken scoren op de welzijnsaspecten. Daarnaast zou je kunnen aangeven welk gewicht je wilt toekennen aan de verschillende welzijnsfactoren. Op die manier zou er een beeld kunnen ontstaan hoe jouw beleving van welvaart zich verhoudt tot die van vergelijkbare andere Nederlanders.
Kritisch
De CBS-onderzoekers zijn blij verrast met het voorstel van de studenten en zien graag dat zij hier verder mee aan de slag zouden gaan. Ook de andere opdrachtgevers zijn enthousiast. Het Ministerie van Defensie legt studenten de vraag voor hoe je ‘het waarom’ van Defensie zou kunnen visualiseren. Het zou dan moeten gaan om waarden als vrijheid, veiligheid en welvaart. De studenten benaderen hun opdrachtgever kritisch en besluiten niet de waarden tot uitgangspunt te nemen, maar de concrete missies waar Nederland zich voor inzet. Laat maar zien wat daar gebeurt, stellen de studenten voor, dan wordt vanzelf wel duidelijk wat de achterliggende waarden zijn. Ook deze opdrachtgever is verrast door de kritische en creatieve houding van de studenten en vindt hun oplossing zeer bruikbaar.
