Op De Orkaan verscheen vanmorgen een artikel over een van de grootste branden ooit in de Zaanstreek. De brand ontstond in een pakhuis met cacaoboter en –afval. Door de smeltende boter sloeg het vuur snel over naar andere gebouwen, en, aangezien vet blijft drijven op water, resulteerde uiteindelijk in een vuurzee op de Zaan. De brand brak uit op 15 oktober 1954. En iemand heeft de brand gefilmd.
Mooie beelden uit een tijd dat er weinig tv, en dus weinig nieuwsbeelden, bewaard is gebleven. Wat dit filmpje nog mooier maakt is dat er verschillende verhalende elementen in zitten, waaronder een animatie die uitlegt hoe de brand is ontstaan (begint ongeveer op 2.43 min). Het filmpje is waarschijnlijk gemaakt door of voor de Rijksinspectie voor Brandweerwezen.
In de animatie is te zien vanwaar de brandweer aankwam, hoe ze van plan waren het vuur te lijf te gaan, en waarom dit niet lukte (de cacaoboter smolt, en verspreidden het vuur snel door de aangrenzende straten). Naar aanleiding van deze ‘ontdekking’ ben ik erg benieuwd of dit misschien wel de eerste Nederlandse informatievisualisatie is op video. Vandaar de vraag of jullie misschien bekend zijn met andere oude beelden waarin animaties te zien zijn die iets uitleggen, of andere informatie communiceren.
Ik vind dit filmpje echt geweldig. Niet alleen door de animaties, maar door hoe het geheel wordt gepresenteerd. Het is vrij duidelijk dat het hier gaat om een dramatisering van de gebeurtenis. Het telefoontje naar de brandweer is gereconstrueerd, de animaties met uitleg, en bovenal de muziek die er een spannend geheel van moet maken. De beelden van de branden zijn achter elkaar gezet volgens enkele bekende edit-principes uit de filmwereld. Ik vraag me welk af of alle beelden van de brand en de bluswerkzaamheden ‘echt’ zijn, of dat ook hier sprake is van reconstructie. Sommige camerahoeken zijn namelijk wel erg mooi, en bovendien ook erg gevarieerd. Ik vraag me af hoeveel mensen die branden hebben gefilmd.
