In de afgelopen jaren zijn er vele nieuwe lokale nieuwssites bij gekomen. De sites zijn vaak een reactie op fusies in het lokale medialandschap en de beperkingen van het media-aanbod die daar het gevolg van zijn. Studenten van de School voor Journalistiek spraken met enkele oprichters van nieuwe lokale nieuwssites.
Het aantal regionale kranten in Nederland is in een kwart eeuw meer dan gehalveerd. Grote uitgeverijen als de Telegraaf Mediagroep en Wegener hebben kranten gekocht, verkocht of gefuseerd. Een gevolg daarvan was een verschraling van het media-aanbod, tot het niveau dat burgers het ontbreken van nieuws als hinderlijk gingen ervaren. Met de digitalisering en de opkomst van breedbandinternet werd het voor particulieren steeds makkelijker websites op te richten met nieuws uit het dorp of de buurt.
Sommige van deze sites maken deel uit van een groot concept dat weer eigendom is van een groot mediabedrijf. Een voorbeeld daarvan is Dichtbij.nl dat in grote delen van Nederland is uitgerold. Andere zijn zelfstandig, maar ook zij voorzien meerdere gemeenten. Een voorbeeld is It Nijs, dat heel Friesland van (friestalig) nieuws voorziet. Tenslotte zijn er nog de eenmansnieuwssites. Deze sites worden door één persoon of een team van personen gerund en coveren vaak een of twee gemeenten.
Vergeten
Waarom zijn de eenmansnieuwssites ontstaan? Daar zijn verschillende redenen voor. In sommige gevallen is men bang om vergeten te worden. Deze nieuwssites brengen het nieuws uit plaatsen die zijn opgeslokt door grote fusiegemeenten. Een voorbeeld is het Overijsselse stadje Genemuiden, dat ooit een zelfstandige gemeente was, maar nu deel uitmaakt van de gemeente Zwartewaterland. “Ik had het gevoel dat Genemuiden vergeten zou worden door de nieuwe fusiegemeente. Dat was het algemene gevoel in ons dorp. Het valt inmiddels wel mee, maar dat gevoel was ten tijde van de fusie heel erg sterk. Daarom heb ik de site in 2001 opgericht,” vertelt oprichter Willem Timmerman van Genemuiden Actueel.
Een andere reden is dat het lokale nieuws niet meer te vinden is. “Het lokale nieuws is niet meer te vinden. Het grote nieuws komt via 300 manieren tot je, maar wat er aan de overkant van de straat gebeurt vind je niet meer. De regionale kranten zijn gefuseerd en daardoor te ‘groot’ geworden. Het echte lokale nieuws vind je niet meer,” aldus Erik Meijer van Vlaardingen24.nl. “De huis-aan-huis kranten lopen op hun laatste benen. Hoewel, ik vind het eigenlijk geen nieuws meer. Ze brengen de gebeurtenissen een paar dagen later en slechts een keer in de week. Internet is natuurlijk veel sneller.”
De huis-aan-huiskranten die normaal gesproken informeren, voldoen in sommige gevallen niet meer. Het probleem: de kranten verschijnen maar eens in de week. Wat daar in staat is meestal al verouderd. En dat niet alleen: de kranten staan vol van de advertenties. Tien op de voorpagina is geen uitzondering. Het nieuws wordt weggestopt achter een muur van advertenties. Op het internet is genoeg ruimte, de informatieverwerking gaat ook veel sneller. Wat vanmiddag gebeurt kan al over tien minuten op internet staan.
Eenpitters
De eenpitter moet concurreren met de huis-aan-huisbladen en de grote lokale nieuwssites als Dichtbij.nl. Deze sites beschikken over een redactie, die de site constant bijwerkt. Zij claimen bovendien het nieuws als eerste te hebben. Kan de eenmanspitter concurreren met de grote lokale nieuwssites? Het antwoord is nee, daar is het bereik gewoon te klein voor. Maar hij kan wel origineel zijn en dicht op het nieuws zitten. Veel eenpitters volgen de lokale politiek op de voet en slaan geen raads- en commissievergadering over. Zij hebben dan de informatie uit de eerste hand en hoeven dus niet te vertrouwen op de eventuele persberichten.
Die grote nieuwssites doen alsof ze origineel zijn, maar dat zijn ze niet,” zegt Willem Meijer van Vlaardingen24. “Ze doen aan copy/paste-journalistiek, ze nemen persberichten over en plaatsen die dan met een foto op hun website. Dit noem ik geen journalistiek, dit noem ik kopieergedrag.”
Dichterbij
Willem Timmerman van Genemuiden Actueel brengt, volgens hem, het nieuws wat de mensen willen lezen. “Je moet het zien als dorpsnieuws, maar dan online. De mensen vinden het hartstikke leuk als ze zichzelf op mijn website zien. Ze vinden het fijn als je aandacht besteedt aan de voorstelling van de lokale theatervereniging. De lokale politiek waardeert het ook. Mijn site is vaak de bron van raadsvragen die gesteld worden.”
En ook op advertentiemarkt gaan de eenpitters de concurrentie niet aan. “De bezoekers zijn op zoek naar het lokale nieuws, dus is het logisch als de lokale adverteerders op mijn site adverteren,” zegt Willem Meijer. “Ik wijs de adverteerders op de vele voordelen die een nieuwssite heeft. Het wordt door veel mensen bekeken, het is actueel. Mijn site wordt door veel mensen gewaardeerd, want ik sta dichtbij de mensen. Voor lokale bedrijven is het aantrekkelijker om op mijn website te adverteren. Je haalt tenslotte je loodgieter niet uit Groningen, terwijl je in Vlaardingen woont,” zegt Erik Meijer. De advertentiemarkt is kleiner maar als je een vast lezerspubliek hebt, kun je best een goede boterham verdienen. Veel eenmanssites verkopen de foto’s en het nieuws gewoon door, omdat ze overal als eerste bij zijn. Wie zijn die klanten? Dat zijn de lokale huis-aan-huisbladen die de capaciteit niet hebben om overal bij te zijn.
Concurrenten
Zijn de huis-aan-huisbladen dan helemaal geen concurrentie meer? “Dat niet,” zegt Erik Meijer. “De kranten hebben nog altijd een trouw lezerspubliek. Ze worden in bijna elk huis bezorgd dus de verspreiding is enorm. Ik denk dat de huis-aan-huiskranten wel steeds minder belangrijker worden, omdat nieuws op internet zich ontzettend snel verspreidt. De kranten verschijnen tenslotte maar eens in de week. Ik denk dus dat de mensen langzaam hun nieuws via het internet gaan consumeren. De huis-aan-huiskranten verdwijnen voorlopig nog niet, daar is hun lezerspubliek te trouw voor.”
