Zolang er geen vaccin gevonden wordt, hebben we alleen ons (gezond) verstand om COVID-19 te beheersen. Daarom ongeveer om de dag een post met links en kanttekeningen over het raakvlak tussen virus en journalistiek. Aflevering 20, 21 april.
Rond 16 april zette het lectoraat een survey uit om Nederlanders te bevragen naar hun mediagebruik. Daarin vragen over effecten van nieuws op ’s mens gesteldheid (haakt men nu eerder aan of af, bijvoorbeeld) en een paar over live blogs. Het is een eerste batch van drie, maar daaruit komen toch al interessante aanwijzingen voor het gebruik van het online format. Ik wil u dan ook een paar kekke grafieken niet onthouden. Er volgt uiteraard meer, maar dan pas na de twee andere batches en serieuzere analyse.
1635 Nederlanders vulden de enquete in, daarvan gaven 798 mensen aan in de week voorafgaand aan het onderzoek geen live blog te hebben gelezen (bijna 49 procent). Bijna vierhonderd respondenten (394) deden dat dagelijks of zelf meer dan eens per dag (24 procent). De verschillen tussen mannen en vrouwen is daarbij niet significant. Opvallend, omdat Thurman & Walters (2013) nog wel een significant verschil vonden.
Respondenten waren het vaker eens met de stellingen dat live blogs zowel een snelle, overzichtelijke als betrouwbare manier waren om het nieuws over corona te volgen (als u op de afbeelding klikt, kunt u dat zelf ook zien). Een meerderheid van de respondenten vindt een live blog een overzichtelijk format voor nieuws en zegt er niet onrustig van te worden. Een korte rondgang langs mijn eigen achterban maakte duidelijk dat snelheid flink meer werd gewaardeerd dan het overzicht. Dat blijken de respondenten dus te nuanceren.
We hebben respondenten ook gevraagd welke elementen bijdragen aan de geloofwaardigheid van een live blog. Zijn dat bronnen, sociale media, een citaat, een verhaal van een patient of (on)gewone Nederlanders die wordt gevraagd wat zij vinden? Journalistiek onder onmiddellijke omstandigheden kan niet meer dan overtuigen in taal. Welke middelen journalisten gebruiken, is deels voorgeschreven (bronnen citeren) deels voortvloeiend onder enige druk (wie is er dan bereikbaar).
Het beeld dat uit de vraag voortkwam welke elementen dan aan geloofwaardigheid bijdragen, verschilt. ‘Andere media’ maakten een blog geloofwaardig noch ongeloofwaardig – mensen die het eens en oneens zijn met de stelling dat toevoeging van andere media de geloofwaardigheid bevorderden, hielden elkaar in evenwicht.
Experts konden op een meerderheid van respondenten rekenen die het eens waren met de stelling dat zij een live blog geloofwaardiger maakten. Daarbij leken experts zich te spiegelen aan het effect van sociale media op geloofwaardigheid: een meerderheid van de respondenten vond dat sociale media in live blogs deze minder geloofwaardig maakten.
Ook opgevoerde familieleden of andere informele bronnen scoorden slechter. Goed nieuws voor politici en woordvoerders van instanties (officiele bronnen): een meerderheid van de respondenten waren het eens met de stelling dat hun vermelding de geloofwaardigheid van een live blog bevorderde. Citeren, ten slotte, helpt. Meer respondenten vonden een citaat bijdragen aan de geloofwaardigheid dan niet bijdragen. U kunt op onderstaande afbeeldingen klikken voor een grotere weergave. Uiteraard volgen meer analyses (verschillen in consumptie naar bijvoorbeeld opleiding) en — mijn favoriet — zijn live bloggebruikers nu nieuwsjunks of niet?
