Kwart miljoen voor kwaliteitsjournalistiek in Leiden

AI-gegenereerde afbeelding
AI-gegenereerde afbeelding

Bob Nieman is de voorzitter van het kersverse Leidse mediafonds voor kwaliteitsjournalistiek dat deze week van start is gegaan. Samen met Ionica Smeets, Rick van Dijk, René Roodheuvel en Milja de Zwart mag hij het komende jaar €250.000,- toekennen aan journalistieke projecten. De subsidie is beschikbaar gesteld door de gemeente Leiden, en staat los van de al bestaande financiering van lokale publieke omroepen. De gemeente wil het fonds tot 2021 te steunen door elk jaar de geldpot aan te vullen. Dit staat nog niet vast, maar de twee grote voorstanders, D66 en GroenLinks, zijn de grootste partijen in de gemeenteraadsverkiezing van afgelopen maart.

Ik sprak met Bob Nieman over de plannen van het Mediafonds.

Waarom heeft Leiden een mediafonds nodig? Bob Nieman geeft direct aan dat het fonds is ontstaan naar aanleiding van een onderzoek van de Universiteit Leiden. Uit dat onderzoek blijkt dat het medialandschap van Leiden weliswaar kwantitatief goed is, maar dat het ontbreekt aan kwaliteitsjournalistiek. Met andere woorden, er zijn veel verschillende media maar die bieden de inwoners van Leiden te weinig verdiepende en duidende journalistiek. Het Mediafonds gaat journalistiek projecten financieren die hier een bijdragen aan leveren.

Gemeente Leiden steunt kwaliteitsjournalistiek

De bekende discussie bij overheidsfinanciering van journalistiek gaat natuurlijk over onafhankelijkheid. Nieman benadrukt dat de gemeente Leiden vanaf het begin heeft gezegd dat ze hierin niet wil sturen: “de gemeente heeft wel randvoorwaarden opgesteld, maar heeft niets te maken met de beslissing waar het geld terecht komt.” Het vijfkoppig bestuur van het fonds is hierin volledig onafhankelijk van de gemeente. Niet voor niets is dan ook de eerste opdracht voor het bestuur om vanuit de randvoorwaarden specifieke richtlijnen voor aanvragen op te stellen.

Uiteraard is de belangrijkste voorwaarde dat projecten ‘iets’ te maken hebben met Leiden en omstreken, en dat de projecten gericht zijn op verdiepende journalistiek. Daarnaast heeft de gemeente gesteld dat projecten verbonden moeten zijn aan een medium, zodat van tevoren al duidelijk is dat het gepubliceerd kan worden. Ook is openbaarheid belangrijk, vertelt Nieman. “Het is niet de bedoeling dat projecten achter de betaalmuur verdwijnen.” En de journalistieke kwaliteit moet hoog zijn, hoewel nu nog onduidelijk is hoe dat er dan uit moet zien. Nieman denkt dat daarin misschien de opleiding en ervaring van de aanvragers een rol gaat spelen. Ook niet onbelangrijk is journalistiek talent “de gemeente heeft heel duidelijk aangegeven dat nieuw talent via het fonds een kans moet kunnen krijgen.”

Lage drempel

Wat voegt het Mediafonds toe op bestaande publieke financiering? Gemeenten zijn volgens de Mediawet, al verantwoordelijk voor de financiering van publieke omroepen. Maar die financiering is niet gericht op kwaliteit, maar voorziet in allerlei organisatorisch kosten, aldus Nieman. Via het Mediafonds kunnen ook niet publieke media en freelancers een overheidsbijdrage aanvragen. Op die manier draagt de gemeente Leiden bewust bij aan journalistieke kwaliteit in de hele regio.

Het lokale mediafonds kan ook prima bestaan naast de bestaande fondsen die zich veelal richten op grote projecten, zoals het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek en het Fonds voor Bijzondere Journalistieke Projecten, denk Nieman: “Bij ons is de drempel lager, wij hebben bijvoorbeeld geen minimumbedrag voor de aanvraag. Hierdoor kunnen ook kleine projecten worden gefinancierd. Ook onderzoeken we de mogelijkheid tot co-financiering met de al bestaande fondsen.”

De komende periode gaat het bestuur van het Mediafonds aan de slag met de richtlijnen. Die worden in juni bekend gemaakt en vanaf dan kunnen er ook projecten worden ingediend bij het fonds. De eerste financieringsronde is dit najaar, waarschijnlijk september.

Over Journalismlab

Onderzoek in de context van de digitale wereld

Het lectoraat Kwaliteitsjournalistiek in Digitale Transitie (JournalismLab) doet aan de hand van diverse thema’s praktijkgericht onderzoek. Hierbij kijken we naar de wederkerigheid tussen drie journalistieke processen: productie, inhoud en effect.

Deel dit artikel:

Lees meer

Thema's

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Wil je op de hoogte blijven van Journalismlab en alle ontwikkelingen schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.