Kerstballenficering van infografieken

AI-gegenereerde afbeelding
AI-gegenereerde afbeelding

De Volkskrant heeft niet altijd een gelukkige hand voor infografieken. Neem de negen bruin-blauwe zwembandjes die ze vandaag plaatsen bij een artikel over de stand van integratie in ons land. Ze lijken simpel, maar je staart en leest je suf voordat je snapt wat er staat. Het gaat om de reactie op drie stellingen over het respect van autochtonen voor allochtonen. In donuts diagrammen zie je de percentages van de eens-oneens-neutraal-antwoorden van respectievelijk Turkse- en Marokkaanse Nederlanders. Dan een streep en drie stellingen over de manier waarop “autochtone Nederlanders” over moslims denken.

wij-zij

De infografiek benadrukt op verschillende manieren de tegenstelling tussen allochtoon en autochtoon. Dat staat haaks op de strekking van het artikel. Dat bekritiseert juist het wij-zij denken van het SCP rapport  over de positie van de niet-westerse migranten in ons land.

Waarom dan juist deze plaatjes gemaakt met de cijfers uit het rapport? Ze illustreren noch de strekking van het rapport, noch die van het eigen artikel. En op zichzelf zijn ze ook niet informatief.

Als lezer wil je weten hoe het nou staat met de integratie waar het SCP onderzoek naar heeft gedaan. De antwoorden op de stellingen vertellen je daar niets over.

Het  SCP geeft zelf duidelijker plaatjes. Zoals deze over het gevoel dat de sociale acceptatie is afgenomen.

Dat de krant die niet overneemt en liever een eigen plaatje maakt, valt te prijzen.  Maar maak er dan iets van waar je graag naar kijkt en waar je wijzer van wordt.

test

In het koffiehuis waar ik de krant las, deed ik een kleine test. Wie heeft deze infografiek bekeken?

“Wat bedoel je? O dat. Die heb ik meteen overgeslagen, ik snapte er geen bal van, vieze kleuren ook.”

Een ander heeft er wel naar gekeken, maar vond het raar dat  ‘eens’ links stond en ‘oneens’ rechts, en haakte toen af.

Een derde had de grafiek wel even bekeken, maar sloeg de pagina snel om, omdat ze het niet begreep. “Ik wil ’s ochtends vroeg niet dom lijken.”

kerstballen

Dat kan toch niet de bedoeling zijn van een infografiek. Die moet in een klap duidelijk maken wat de tekst niet kan laten zien. Maar deze donuts diagrammen zijn als kerstballen die je uit een doos haalt: het maakt niet uit welke je pakt en waar je hem ophangt, als hij maar glittert. Pure opsmuk, en misleidend bovendien.

Over Journalismlab

Onderzoek in de context van de digitale wereld

Het lectoraat Kwaliteitsjournalistiek in Digitale Transitie (JournalismLab) doet aan de hand van diverse thema’s praktijkgericht onderzoek. Hierbij kijken we naar de wederkerigheid tussen drie journalistieke processen: productie, inhoud en effect.

Deel dit artikel:

Lees meer

Thema's

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Wil je op de hoogte blijven van Journalismlab en alle ontwikkelingen schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.