Legerofficier Francisco Martin Llorente redde de Spaanse krant El Debate van haar ondergang met zijn infographics over de Eerste Wereldoorlog.
Kaarten zijn nog steeds de meest gebruikte vorm van infographics in kranten. Zeker als het gaat om oorlogsverhalen. Dat ze niet altijd goed werken, weten we. De kaarten van Llorente laten zien hoe het beter kan.
De oplage van de katholieke pro-Duitse krant El Debate liep in 1916 in korte tijd op van 8000 naar 58000 nadat ze er de verhalen en kaarten in opnamen van Llorente die publiceerde onder de naam Armando Guerra.
Dat staat in het artikel Armando Guerra, the Mapmaker who saved a newspaper, waar Alberto Cairo onlangs op wees.
Succes
Wat maakt de kaarten van Llorente tot zo’n succes?
1 Tekst en beeld sluiten goed op elkaar aan.
De tekst verwijst naar de kaart. (In de illustratie is dat nog voor een eerdere krant waar L. voor werkte).
Logisch zou je zeggen. Toch gebeurt dat zelden in actuele kaarten over oorlogshandelingen. Als lezer moet je zelf begrijpen waar de kaart voor dient. Vaak is dat geen probleem, vooral als het er alleen om gaat om aan te geen waar iets gebeurt. Maar zodra er iets van actie wordt weergegeven in een kaart wordt het al lastiger te begrijpen als tekst en beeld niet op elkaar aansluiten, zoals in deze kaart in NRC van 26 maart over de oorlog in Jemen.
De kaart wijst op de Houthi’s die oprukken naar Aden, het artikel gaat over de nieuwe frontlijn die dreigt te ontstaan in de machstrijd tussen Saoedi Arabië en Iran. Om te begrijpen wat die twee met elkaar van doen hebben, is een heel gepuzzel.
In de stukken van Llorente is dat anders. De tekst vormt uitleg bij het beeld met frases als “zoals de lezer in het schema kan zien …”
Dat sommige kranten kaarten meer in de stijl van Llorente werken toont onderstaande kaart uit Le Monde zien waarin de contouren van de strijd in Jemen wel duidelijk naar voren komen.
2 Kaarten worden gebruikt als vervolgverhaal
El Debate beloofde de lezers dat ze met de komst van de oorlogsverslaggever en kaartenmaker Armando Guerra volledig geïnformeerd zouden worden over de ontwikkelingen van de oorlog. Guerra/Llorente gebruikte zijn kaarten zoals hij zelf zegt om een overzicht te geven van de belangrijkste oorlogshandelingen opdat de lezers weten wat er gebeurt. Van dag tot dag konden de lezers via de kaarten de oorlogsontwikkelingen volgen.
3 Lezer krijgt uitleg over het maakproces
Llorent informeert zijn lezers ook over zijn eigen manier van werken en legt uit hoe hij erin slaagt om iedere dag voor de deadline zijn kaarten klaar te hebben.
If I sketch a great deal, I would barely meet the printing deadline and the photoengravings would not be ready… A solution had to be found… and I found it! I will draw a general combined sketch: I will indicate the areas of attack with arrows and determine the position of the line resulting from a partial study of that I have made of the various zones and with this the reader will see, at a glance, and without a long list of names, and understand what has happened from the North Sea to Verdun… I mention this mental preparation done prior to picking up my pencil in order to avoid any misinterpretations from graphics not being included here…”
4 Kaarten geven feiten en meningen
De kaarten van Guerra hebben nog een opvallende eigenschap: ze zijn zowel objectief als subjectief. De feiten kloppen, maar ze worden wel gebruikt om een standpunt te ondersteunen.
They are objective in term of describing events; but subjective, in that the author analyses, critiques and satirizes their content in the written accounts that inevitable accompany them.
Wat dat betreft lijken ze op de manier waarop programma’s Zondag met Lubach en The Daily Show met informatie omgaan: feitelijke informatie gebruiken voor een, al of niet satirische, visie op de werkelijkheid te geven. Erg populair.
