Zoeken in grote hoeveelheden data kan sinds de digitalisering niet alleen veel sneller, het kan ook veel slimmer. En dankzij internet heeft nagenoeg iedereen, overal en altijd toegang tot openbare informatie. Maar het vinden van gegevens in online databanken is een ander verhaal. Dat vraagt nog altijd veel creativiteit, kennis van zaken en meestal behoorlijk wat geluk.
Met het nieuwe Handboek datajournalistiek van Henk van Ess en Hille van der Kaa, wordt het zoeken en vinden in digitale online banken een stuk eenvoudiger. De auteurs laten zien hoe je met weinig technische voorkennis, cijfers, grafieken, bestanden met duizenden namen of gegevens kunt doorzoeken, rangschikken en overzichtelijk kunt presenteren. Ze geven aan hoe je vaak gratis beschikbare software kunt gebruiken en laten met voorbeelden zien hoe datajournalistiek in de praktijk kan werken.
Met een voorbeeld waarin gebruik wordt gemaakt van de deelnemerslijst en de uitslagen van de New York City Marathon, laten de auteurs zien hoe in een op het oog onschuldig scoreverloop vaak opmerkelijke resultaten zijn te vinden. Zo was er een jonge deelnemer die stempelde alsof hij bij de minder zware seniorencategorie meeliep. In de marathon van 2011 kwamen er in New York 47000 mensen over de streep. In bestanden van een dergelijke omvang vind je met het blote oog geen leeftijdsfraudeurs. Die zie je alleen als je naast de verschillende deelnemercategorieën de leeftijden van de deelnemers legt en een programma actief laat zoeken op de discrepanties.
De gegevens van dit eenvoudige voorbeeld zijn afkomstig van Pulitzer Prize winnaar Andrew Lehren, die met onder andere Dick van Eijk en Sarah Cohen (ook Pulitzer Priz), zijn medewerking verleende aan het boek. Het Handboek datajournalistiek is niet uitsluitende interessant voor journalisten op zoek naar scoops, ook docenten in het hoger onderwijs en alle mensen met een interesse in de cijfers achter de cijfers kunnen met dit boek uit de voeten.
Handboek datajournalistiek van Henk van Ess en Hille van der Kaa, Boom Lemma, 2012.
