Sinds de Arabische lente zijn er duizenden, werkelijk, artikelen en boeken verschenen over de rol van media bij politieke verandering. Zo levert de combinatie Arab spring en media bij Google Scholar maar liefst 111.000 hits op. Op Google gewoon geeft de combinatie niet minder dan 27,5 miljoen hits. Aardig ook is het spelen met termen als Facebook, Twitter e.d. in combinatie met Arab spring op Google trends. De trend is duidelijk. Vooral in 2012 was er een hausse aan studies.
Vanzelfsprekend is het onmogelijk zoveel studies op een of andere manier samen te vatten. Wel kan je een paar richtingen onderscheiden, voorop die van de media-optimisten (zonder sociale of moderne media zou het zover nooit gekomen zijn) en hun tegenstanders. Eigenlijk is die ‘Morozov-discussie‘ alweer een beetje passe.
Een goede samenvatting van de huidige visie op de toenmalige ontwikkelingen staat in het laatste nummer van Journalism en is van de hand van in Twente gepromoveerde maar in Arizona werkende Merlyna Lim. Framing Bouazizi heet haar artikel conform de huidige mode alles in frames te vatten.
Lim verklaart het succes van de toenmalige gebeurtenissen uit een opeenstapeling van drie verschillende elementen.
- om te beginnen was er een archetypische situatie: een zelfverbranding, een persoonlijk drama
- vervolgens was er een duidelijke relatie tussen dit drama en een maatschappelijke problematiek. Deze relatie werd gelegd door Ali Bouazizi, een neef van de man (Mohamed Bouazizi) die zichzelf op 17 december 2010 in brand stad. Ali speelt in het verhaal van Lim een hoofdrol. Hij was het die van de iconische gebeurtenis een verhaal maakte. Hij poetste het behoorlijk op, om niet te zeggen dat hij er nogal wat bij verzon
- tot slot was er het netwerk, in het bijzonder het netwerk dat door recente technologische ontwikkelingen enorm uitgebouwd was. In de woorden van Lim:
the activation of a hybrid network that reflects the cultural and technological logic of media convergence to facilitate connective structures that became a platform to generate collective action among Tunisians who shared collective identities and collective frames, and connective action among individuals who sought more personalized paths to contribute to the movement through digital media.
Lim heeft haar artikel verfraaid met een paar interessante schema’s. Een daarvan toont voorgaande drietraplag in een oogopslag:
