Het is je waarschijnlijk niet ontgaan: J-lab doet onderzoek naar immersive journalism. We hebben al heel wat theorieën en denkwerk beschreven, maar misschien wil je het gewoon eens beleven. Dan is dit lijstje voor jou. Geen zorgen, je hoeft geen VR-gear in huis te hebben. Met je laptop, vaste PC of smartphone kom je een heel eind.
Immersive Journalism dus; wat is dat nu precies? Letterlijk vertaald betekent immersive ‘onderdompelend’, maar omdat dat niet zo lekker bekt, hebben we het voor het gemak vaak simpelweg over immersief. Wat dat precies inhoudt, blijkt niet in één definitie te vangen. Op basis van de literatuur hebben we veel ideeën, maar we willen ook graag weten wat de makers er zelf precies mee bedoelen. Om daarachter te komen, doen we een inhoudsanalyse. Dat betekent: Tweehonderd verschillende producties van over de hele wereld coderen. Welke rol speel je als gebruiker? Welke interactiemogelijkheden zijn er? Welke technologie is gebruikt?
We kwamen er al snel achter dat een productie niet zozeer wel of niet immersief is, maar dat we te maken hebben met een continuüm. Er zijn verschillende componenten die tezamen bepalen in hoeverre een productie je onderdompelt in het verhaal. Dat zijn het narratief, de interactiemogelijkheden en de gebruikte techniek. Met het lijstje hieronder laten we je graag zien hoe deze verschillende componenten je elk op hun eigen manier kunnen onderdompelen in het verhaal.
Het narratief
In Dans la peau d’un prématuré kruip je in de huid van een te vroeg geborene. Je hebt het perspectief van de baby die uit zijn ziekenhuisbedje toekijk terwijl vader, moeder, artsen en verpleegkundigen zich om hem bekommeren. Het verhaal gaat niet over een baby; jij bent de baby gedurende de twaalf minuten die de documentaire duurt. Dat is één van de factoren die deze productie immersief maakt. Waar je in de meeste videoproducties enkel toeschouwer bent, speel je in deze documentaire de hoofdrol en word je rechtstreeks aangesproken door de andere hoofdpersonen.
Interactiemogelijkheden
Sin Luz – Life without power lijkt op het eerste gezicht misschien niet immersief. Er is immers geen VR- of 360-video te bekennen in deze multimediale longread over de nasleep van orkaan Maria in Puerto Rico. Toch noemen de makers van Washington Post hun productie weldegelijk immersief, vanwege de interactieve mogelijkheden van de gebruiker. De kijker bepaalt zelf het tempo waarmee hij door de verschillende componenten (video, infographics, animaties tekst, audio) van het verhaal scrollt. Hij kan onderdelen overslaan, wisselen van verhaallijn en van onderdeel.
Dit is een productie die ons aan het denken zet. Volgens ons conceptueel model zijn onder meer de interactiemogelijkheden bepalend voor de mate van immersiviteit. Maar hoeveel mogelijkheden moeten er zijn, en voor welk type interactie, voordat we kunnen spreken van een immersieve productie? Wie ouderwets de papieren krant leest, kan immers ook bepalen welke artikelen hij overslaat en hoe snel hij leest. We gaan het onderzoeken en zijn ook benieuwd in hoeverre jij deze productie als onderdompelend ervaart.
We zien ook andere vormen van interactie. Bijna alle 360-graden video’s reageren bijvoorbeeld rechtsreeks op jouw bewegingen. Beweeg jij je hand naar rechts, dan beweegt je beeld mee. Bekijk bijvoorbeeld Fire Rescue van BBC, waarin de brandweer een reddingsactie levensecht reconstrueert. Doe dat dan wel op je telefoon, want je laptop reageert niet op jouw lichaamsbeweging.
Techniek
Zoals je ziet, kun je veel immersieve producties bekijken zonder VR-gear. Maar wie benieuwd is naar de technologische crème-de-la-crème, doet er toch goed aan om er een VR-bril bij te pakken. Kijk dan bijvoorbeeld de veelgeprezen Notes on Blindness, dat het verhaal vertelt van schrijver en theoloog John Hull. Slechts enkele dagen voor de geboorte van zijn eerste zoon wordt Hull plotseling blind. In een poging om ermee om te gaan, houdt hij een audiodagboek bij, dat de gebruiker een inkijkje geeft in de dromen, het geheugen en de fantasie van een blinde. Met de VR-bril op je neus en oordoppen in je oren, ben je even geheel afgesloten van de echte wereld en ondergedompeld in Hull’s realiteit. Je kunt deze productie downloaden in de Oculus app.
Ook de audiotechniek speelt een belangrijke rol in de immersieve ervaring. Bekijk bijvoorbeeld de productie We Wait van de BBC eens, waarin spatial sound is gebruikt. Dat wil zeggen dat het geluid verandert wanneer je als kijker je hoofd beweegt– net zoals dat in realiteit werkt. Bonus: deze productie is ook qua narratief immersief. Je hebt hier als gebruiker een avatar en kunt je ‘eigen’ benen zien terwijl die een lange, risicovolle reis afleggen van Syrië naar Groot-Brittannië.
Je ziet dat immersiviteit in allerlei soorten en maten voorkomt. De komende weken ronden we het coderen af en gaan we aan de slag met onze analyses. In onze volgende blogs kan je dan ook meer verwachten over onze bevindingen. Stay tuned!