Waarschijnlijk zal het weinig effect hebben dat Amerikaanse kranten zich in toenemende mate van Trump afkeren. Althans dat zou je denken als we het tot nu toe bekende onderzoek naar het effect van media-aanbevelingen mag geloven. Media hebben invloed. Daarover bestaat geen twijfel. Maar veelal werkt die invloed langzaam. Ze sluipt als het ware in. Bovendien komt zij eerder van bekenden dan van media. Ook dat is uit onderzoek bekend.
Het is nogal wat: Trump is nu ook voor de Amerikaanse media de geslagen hond. Het ene na het andere medium keert zich van hem af. Nadat USA Today zich voor het eerst in zijn 35-jarige geschiedenis voor of eigenlijk tegen een presidentskandidaat uitgesproken heeft, volgen er steeds meer ‘disendorsements’ van Trump.
The Atlantic Magazine maakte in zijn bijna 160-jaar lange geschiedenis slechts twee maal een keuze, voor Lincoln in 1960 en voor Johnson in 1964. Nu kiest het blad voor de derde keer, tégen ‘the most ostentatiously unqualified major-party candidate in the 227-year history of the American presidency… a demagogue, a xenophobe, a sexist, a know-nothing and a liar.’
Vanity Fair had kort tevoren iets vergelijkbaars geschreven: ‘Through word or action, Trump has promoted gun violence, bigotry, ignorance, intolerance, lying, and just about everything else that can be wrong with society.’ En zo zijn er vele media en zullen er nog meer volgen.
Exit Trump? Ik denk het wel maar niet vanwege die media maar omdat Trump simpelweg zijn kruit verschoten heeft. De media getuigen daarvan door zich van hem af te keren. Hun disendorsements zijn geen oorzaak maar een gevolg.
Uit media-effecten-onderzoek weten we, als ik het simpel mag samenvatten, dat invloed vooral via zogenaamde cultivation werkt. Langzaam, beetje bij beetje worden ‘we’ gestuurd. Bovendien gaat die sturing vaak indirect, via framing, priming, agenda-setting e.d. Keiharde, directe boodschappen werken vaak niet – en net zo goed averechts. Dit laatste zou Trump nog hoop kunnen geven. Immers de maar al te bekende kloof tussen kiezers en (vermeende) spraakmakers zou best eens in zijn voordeel kunnen werken. Hoe meer laatstgenoemden zich tegen Trump keren, hoe beter het voor hem is. Hoopt hij. Kan hij hopen.
Uit media–effecten-onderzoek weten we dat men veel meer waarde hecht aan de woorden van bekenden, familie en vrienden (‘peers’) dan aan media. Dat is een oude notie die in modern onderzoek nieuw leven is ingeblazen. Het zegt alles bijeen misschien minder over de kansen van Trump dan je zou denken maar toch: over de houding van de Amerikaanse media hoeft Baas Bullebak zich vermoedelijk minder zorgen te maken dan je zou verwachten. Helaas – al is het alternatief slechts een haar beter (:.