Hoe versla je – live – een Songfestival, toch vooral een feest voor de zintuigen? Drie liveblogs, van de NOS, NU en AD, zijn een feest voor oog en oor. Meer dan in blogs over politiek, sport of crises is er ruimte voor beeld, geluid en commentaar door zowel makers als publiek. Livebloggen over het Songfestival is samen kijken naar, lachen en (soms snoeihard) oordelen over hetzelfde.
Waarom zou Duncan Laurence niet met een drone de trofee voor de winnaar mogen uitrijken, nu corona hem thuishoudt? @PeteJLewis haalt met zijn idee voor een petitie via Twitter het liveblog van de NOS. De Nederlandse zanger (en winnaar van 2019) reageert met drie tot tranen toe lachende emoji’s. “We beginnen!”, kopt de NOS directe in een volgende post en vermeldt twee enthousiaste reacties op de openingsact van de tweede halve finale. De vier presentatoren van het festival krijgen daarna onomwonden een veer in de bips: “Ze schitteren!”, kopt de NOS. Jolijt, enthousiasme en complimenten, maar ook harde kritiek kenmerken de stijl van het Songfestivalliveblog.
In quarantaine?
NU.nl pakt het begin van hun liveblog iets journalistieker aan. Zij openen met een video van een (huilend) bandlid van de IJslandse act die door corona niet mag optreden, gevolgd door een video met foto waarop Duncan Laurence op nog geen armlengte afstand van presentatrice Edsilia staat. In de begeleidende video legt uitvoerend producent Sietse Bakker uit waarom zij niet in quarantaine hoeft. Knap werk van de eigen redacteur. Meer dan bij blogs ver sport of politiek wordt in liveblogs over het Songfestival ook bericht over wat er gebeurt achter de schermen.
Daarbij gaan producenten er soms vanuit dat kijkers het liveblog als tweede scherm gebruiken: hoe is anders de post “De danser die je aan het werk ziet is Redo” te begrijpen? NU.nl doet hier verslag van de openingsact (van Eefje de Visser) waar, klaarblijkelijk, een danser optreedt. Precies een post later schiet de journalist dan toch weer in de rol van verslaggever: “De presentatoren Nikkie de Jager, Chantal Janzen, Jan Smit en Edsilia Rombley worden weer onder luid applaus ontvangen.” Wie het liveblog als tweede scherm aan heeft staan, zou dit zelf ook kunnen zien. Wie niet kan kijken, krijgt zo toch het enthousiasme maar mee, ongewis wie dan precies enthousiast is — dat, impliceert de auteur met de passieve constructie wordt toegejuicht, zijn we allemaal. Een poll in een daaropvolgende post probeert dat publieke enthousiasme vanuit de woonkamer te objectiveren. Slim.
Richting de uitgang
AD kiest ervoor om de acts in een context te plaatsen en van commentaar te voorzien. Zo weet de krant te melden dat Uku Stuviste (Estland) “begin deze eeuw nog acht maanden in militaire dienst [zat] en (…) een opleiding als ict-er achter de rug [heeft]. Dat kan hij altijd nog gaan doen als het vanavond niets wordt.” Die laatste (cursieve) zin wijst op een snedige tone of voice, zoals ook een post later is terug te lezen: “Nietszeggend, schreef muziekrecensent Alexander van Eenennaam over Polen en beoordeelde dit nummer met slechts 1 ster. Rafal zingt weliswaar over The Ride, maar u heeft het al door: dat is een rit in één ruk door naar de uitgang.” Een post daarna begint met “Nikkie neemt de boel even over, zodat we het optreden van Polen kunnen verwerken.”
Het optreden van de YouTube-ster als therapie, het blog grossiert in snedige humor als bouwsteen voor journalistieke geloofwaardigheid. Het verslaan van een Songfestival vereist andere vaardigheden dan alleen het weergeven van een zichtbare werkelijkheid: ook gevatheid, scherpte, historisch besef en generieke muziekkennis zijn belangrijke vereisten die voortdurend moeten worden geëtaleerd.
Complexe journalistiek
Liveblogs over het Songfestival doen tegelijkertijd verslag van het voortdurende streven naar een perfecte uitvoering door artiesten en presentatoren, het snedige commentaar daarop voor en met de kijker thuis. Ze berichten in beeld over de voorwaarden om die perfecte uitvoering te kunnen bereiken door te laten zien wat tegelijkertijd voor en achter er de schermen gebeurt. Een liveblog over het Songfestival is zo bezien een veel complexer journalistiek format dan de jolijt op het eerste gezicht doet vermoeden. Er gebeurt journalistiek erg veel, net als muziekaal en visueel. Die drukte maakt het een uitermate geschikt evenement voor een blog en daarmee een fascinerende doorkijk in journalistiek handelen onder onmiddellijke omstandigheden. De blogs verhalen over de performances en de productie tegelijkertijd. En vaak op een bijzonder grappige manier. <<
