Wat zijn de belangrijkste uitdagingen voor media en journalistiek in 2014? Wie weet waar we naartoe gaan kan zich aanmelden om CEO bij Sanoma, TMG en Mecom te worden. Maar op basis van de voorgaande jaren, kan je wel voorspellen welke vragen in 2014 dominant zullen zijn.
Tijdschriften
Sanoma heeft zo’n 30 titels in de uitverkoop gedaan, maar ook Weekbladpers, Hearst, Audax, ANWB, IDG en Veen hebben gesaneerd of gaan dat doen. Cruciale vraag is of die bedreigde tijdschriften zelfstandig verder kunnen. Daarvoor is wel wat te zeggen: in afgeslankte versie, met kleine vaste redactie, een lagere verschijningsfrequentie (zie HP De Tijd) en minimale overhead is er voor veel titels wel toekomst. Aandachtspuntje is de digitale verkoop die maar niet van de grond lijkt te komen.
Paywalls
Dit jaar bij de twee grote krantenuitgevers in Nederland: TMG en Persgroep. De Telegraaf is in november begonnen met premium content, de Volkskrant start in 2014. Als dat experiment slaagt zal het uitgerold worden voor de andere Nederlandse Persgroeptitels (AD, Parool) en in België. FD, Nederlands Dagblad en Reformatorisch Dagblad gingen ze voor. Cruciale vraag is of het bij ‘populaire’ titels als AD en Telegraaf lukt om mensen te laten betalen voor online content. Daarnaast zijn media die materiaal van anderen opnieuw aanbieden en/of eigen content verkopen: Blendle gaat dit jaar De Correspondent, eLinea, MyJour, Tone, TPO Magazine gezelschap houden. NRC gaat zelf de losse verkoop ter hand nemen. Ook bij de omroepen wordt er op betaaldiensten gestudeerd.
Curatie en aggregatie
Wie niet voor de paywall gaat, moet voor massabereik en/of superlage kosten gaan. Dat laatste kan lukken door content niet langer te verwekken maar vooral te verwerken. Veel websites doen dit al – slim zoeken, copy/paste, vertalen, linkje, plaatje (stockfoto). Het vak van curator – wat zo heet dat zo mooi – is aan een snelle maar vooral stille opmars bezig. Het is niet populair en opleidingen trekken het liefst hun neus er voor op. Maar het is de vraag hoe lang dat nog kan: goed cureren is ook een kunst, en het kan de basis vormen van andere vormen van journalistiek waarbij wel degelijk zelf content verwekt wordt.
Native advertising en RTB
Bij online media zijn advertentietarieven veel lager dan in de analoge wereld. En als gebruikers ook niks betalen, is dat geen florissant vooruitzicht. Mediabureaus hebben hun kaarten gezet op automatische advertentieverkoop: advertentieruimte wordt op een veiling aangeboden, adverteerders bieden op je doelgroep/medium (Real Time Bidding). In de praktijk zal dit in veel gevallen tot lagere tarieven leiden. Media zetten daarom in op native advertising, iets dat vroeger advertorial heette: commerciële content vermomd als redactionele inhoud. In de VS gebruiken Buzzfeed, Washington Post en NYT dit model omdat het meer oplevert; de keerzijde is dat het onderscheid tussen commerciële en redactionele inhoud vervaagt.
De Regio
Bij de TMG en Mecom rommelt het. Bij Mecom willen de Limburgse dagbladen onder het financiële juk van de Engelse aandeelhouders vandaan. Ze vrezen – en niet ten onrechte – uitgemolken te gaan worden. Bij de regio-bladen van TMG, de Hollandse Dagbladcombinatie – is hoofdredacteur/directeur Mike Ackermans gedwongen opgestapt. Ook daar vrezen de kranten grote bezuinigingen, ondanks dat ze – net zoals in Limburg – nog steeds winstgevend zijn. Vorig jaar is al diverse malen gespeculeerd over samengaan van de twee regio-giganten. De huidige praktijk wijst niet uit dat groter beter en veiliger is – hoe groter het concern, hoe groter de offers die gevraagd worden. Wordt 2014 het jaar van de afsplitsingen?
De ondernemende journalist
Eén ding lijkt zeker in 2014: de kans dat je als journalist een vaste baan op een redactie krijgt is klein. Bestaande redacties worden kleiner. Freelancers, ZZP’ers, tijdelijke krachten (en stagiaires) nemen een deel van dat werk over, maar zullen ook op andere manieren hun diensten, kennis en producten moeten gaan slijten: commerciële opdrachtgevers, niet-journalistiek werk, trainingen, workshops, sponsored magazines, vakbladen, eigen media, lokale aanbieders, overheden… Niet alleen voor journalisten een uitdaging maar ook voor de opleidingen die (te) lang hebben vastgehouden aan “een vaste baan bij een redactie” als het dominante model voor de journalist.
Online storytelling
In 2014 gaan we nog meer snowfallen en firestormen dan in het afgelopen jaar. Niet alleen buitenlandse media doen het (recent de Boston Globe met de marathon-bombers en het t-shirt van NPR) ook in Nederland is het nieuwe online verhalen-vertellen in opkomst (NRC met Berry van Aerle en de Rotterdamse Kunsthalkraak). De echte uitdaging is het maakmodel in overeenstemming te brengen met het betaalmodel.
