Vandaag lag het AD Groene Hart editie Alphen weer eens ongevraagd in de brievenbus. Waarom de Persgroep dat met enige regelmaat doet, weet ik niet – maar ik huldig Freek’s slogan: ‘vraag niet hoe het kan, profiteer ervan!’. En het is heus geen straf. Het geeft me bijvoorbeeld de gelegenheid om gratis en voor niks, hoop ik, weer eens te zien wat de insteek Alphen over mijn Aarlanderveen te melden heeft.
De oogst van vandaag is helaas teleurstellend. Nul keer Aarlanderveen, wel een vrouw uit Mijdrecht die bijna in haar eten stikte, een bijna brand in een Alphens crematorium en twee maal hetzelfde berichtje over een auto die bijna onderwater verdween. Beetje veel half nieuws, naar mijn smaak, in juist een overdosis rampspoed. En dan over mijn hele dorp niets. Terwijl ik toch vorige week leerde dat Aarlanderveen een nieuw, zogenaamd flexibel bestemmingsplan krijgt, om de economie een impuls te geven. Het ligt nu ter inzage op het gemeentehuis, en is ook here na te zoeken. Terwijl er al – in tegenstelling tot de landelijke trend – tientallen starterswoningen niet verkocht raken in Aarlanderveen.
112-paniek
Dat brengt me op het onderwerp van dit verhaal: moet een regionale krant zijn democratische verantwoordelijkheid nemen, of is verstrooiing brengen en het doorplaatsen van 112-nieuwtjes genoeg? Oftewel: is er niet een nuttige taak weggelegd voor de lokale politiek verslaggeving, als controle op de macht?
Er zijn in ieder geval aanwijzingen genoeg dat media-aandacht voor lokaal nieuws politieke participatie verbetert. Lokaal nieuws in een krant bevordert ook politieke kennis. Onderzoekers vonden eveneens een relatie tussen het lezen van een lokale krant en de kans dat lezers betrokken raken bij de gemeenschap.
Je kan wat dat betreft niet vroeg genoeg beginnen. Een Amerikaanse nationale studie toonde aan dat jongeren die op school een krant lezen en werken met informatie uit de krant een grotere kans hadden op latere leeftijd vrijwilligers werk te doen, te stemmen en zich als burger actiever op te stellen. Ook de zichtbaarheid van een krant blijkt van belang te zijn. Onderzoekers zagen dat als een krant zich meer manifesteert, dat een positieve invloed heeft op burgerschapsindicatoren, zoals vrijwilligerswerk.
Infrastructuur
Een van de belangrijkste aanwijzingen dat een regionale krant een sleutelrol speelt in een lokaal nieuwsecosysteem presenteert een studie van het Pew Research Center’s Project for Excellence in Journalism in 2010. Die studie vond dat in Baltimore, een stad met 2,5 miljoen inwoners, de meeste beleids- en politieke informatie wordt geproduceerd door de traditionele media, met name de regionale krant, de Baltimore Sun. In de studie werden alle nieuwsproducties op alle platformen gedurende een week geanalyseerd, terwijl daarnaast gedetailleerd de ontwikkelingen van zes grote verhalen werd gevolgd.
De onderzoekers vonden in Baltimore 53 verschillende kanalen die met enige regelmaat een vorm van lokaal nieuws produceerden, een infrastructuur waarvan de onderdelen varieerden van blogs tot talk radio en van kranten tot nieuwssites opgericht door voormalige journalisten. Twitter was voor hen een veelgebruikt medium.
1100 euro
Twee opvallende veranderingen werden in Baltimore ook waargenomen. Een was de populaire Twitterfeed van de politie. De ander was ook een verhaal dat betrekking had op politienieuws. Het ging over het plan van de staat om afluisterapparatuur in bussen te gaan plaatsen om zo eerder geweld te kunnen traceren. Van de artikelen die voortkwamen uit de zes grote nieuwsverhalen hadden 63 procent hun oorsprong in bronnen bij de overheid, in veel gevallen de politie.
Deze cijfers lijken niet alleen voor Baltimore te gelden. Wie in Nederland een willekeurige lokale of regionale krant of nieuwssite opent ervaart dezelfde 112-dominantie van pech, onheil en doodsberichten. De laatste berichten die het AD schreef over Aarlanderveen, en die ik kon vinden, bevestigen dit treurige beeld. Waarom niet eens wat echt belangrijk nieuws. Hoe zien de toekomstige bouwplannen van Aarlanderveen er bijvoorbeeld uit? Of het antwoord op de vraag waarom ik 1100 euro moet betalen om een trouwambtenaar op locatie te laten komen voor een uurtje praten en borrelen?
