Zolang er geen vaccin gevonden wordt, hebben we alleen ons (gezond) verstand om COVID-19 te beheersen. Daarom om de dag een post met links en kanttekeningen over het raakvlak tussen virus en journalistiek. Aflevering 23, 3 mei 2020.
Het zal sporthaters en -liefhebbers niet zijn ontgaan dat er tussen clubs in de ere- en eerste divisie een debat woedt over de afsluiting van het voetbalseizoen. Ajax eerste, maar geen kampioen en RKC Waalwijk en ADO Den Haag niet gedegradeerd. Cambuur en de Graafschap spelen volgend jaar nog steeds in de eerste divisie en dat doet pijn. Dus is het oorlog — zoals het voetbal betaamt.
Omdat de kwestie zo’n beetje het enige nieuws is dat direct aan het spel is gerelateerd, groeit het uit tot een focusing event – een gebeurtenis waarbij alle neuzen dezelfde richting op gaan. Het is bijna onmogelijk je aan deze kwestie te onttrekken. Het gezonde verstand is soms ver te zoeken, de relativering (voetbal als belangrijkste bijzaak) idem dito. Terwijl er in de voetballerij (en andere sporten) vele verhalen zijn te vertellen die tijdens het (hoog)seizoen blijven liggen.
Verhalen over geld zijn er, over voetbal en wetenschap of voetbal en data. Maar het zijn spelgerelateerde verhalen – ze gaan over de directe consequentie van een stilgelegde competitie of men zoekt heil in melancholie. Luisteraars wordt en masse gevraagd hun favoriete sportwedstrijd in te sturen, hun kippenvelmomenten en hoogtepunten te delen. Sportjournalistiek zonder wedstrijd is – letterlijk – een lange herhaling omdat niemand was voorbereid op het onvoorstelbare: voetbal, tennis, wielrennen of handbal zonder wedstrijd.
Dat zegt wat over de staat van de sportjournalistiek en die staat was ook wel bekend. Het historische dopingschandaal in de wielrennerij werd blootgelegd door een wielerblog van twee Amerikanen, een dwarse Brit dook vasthoudend en volhardend in corruptie binnen de UEFA. Sportonderzoeksjournalistiek lijkt zich vooral van buiten naar binnen te bewegen – niet andersom. Sportverslaggevers kijken naar de de wedstrijd, maar te weinig naar de sport.
Ook dat wisten we al wel. In een interview legde Louis van Gaal op zijn bekende wijze eens uit dat journalisten vaak de neiging hebben de bal te volgen. Hij niet. Hij volgde het spel. Dat is bijzonder lastig en kan eigenlijk alleen in het stadion. Het spel is niet alleen de bal, maar ook (on)zinnige loopacties, gerommel langs de kant, rellen op de tribune, bobo’s in de catacomben. Met onze ogen op de bal krijgen we voldoende mee van een wedstrijd, maar als de bal stil komt te liggen, hebben we een probleem.
Never waste a good crisis. Vooral freelancers zullen het de komende tijd erg zwaar krijgen. Hun handjes waren hard nodig om alle data van wedstrijden te verzamelen, de verslaggeving rond te krijgen waar kranten, sites of programma’s op teerden. Het is nu ook tijd om een serieus onderzoek op te zetten – naar een sport, de omstandigheden, regels of geschiedenis. Lastig, zeker, maar noodzakelijk. Het gaat namelijk nog wel even duren voor de bal weer rolt. <<