Intuïtief kunnen we best goed zeggen wanneer iets een infographic is, en wanneer een afbeelding een illustratie is. Volgens Wikipedia is een infographic een visuele representatie van data of kennis met als doel deze informatie snel en makkelijk te communiceren. In andere woorden, doormiddel van het visueel samenvatten van informatie is het voor de lezer makkelijker om grote hoeveelheden data of complexe informatie te begrijpen. Op de grens van de definitie wordt het echter interessant.
Men nemen deze graphic als casus:
Op 3 juli 2014 publiceerde NRC Handelsblad deze visualisatie van succesvolle en falende Kamerleden. Het artikel dat bij deze afbeelding hoort is een analyse van het afgelopen politieke jaar.
Aan de linkerkant van de afbeelding zien we de vier Kamerleden die volgens de makers het meest voorelkaar hebben gekregen in het afgelopen jaar, en aan de rechterkant de vier die het hardst hebben gefaald. De spreekstoel aan de rechterkant is “On Air” met een fier opstaande microfoon badend in het licht, terwijl aan de linkerkant de schaduw overheerst en de microfoon er maar zielig bijhangt. Retorisch lijkt mij dit een vrij duidelijk beeld.
Wanneer we gaan kijken naar wat er nu eigenlijk wordt gerepresenteerd in deze afbeelding wordt het verhaal ingewikkelder. Is dit een betogende infographic of een politieke illustratie die de beeldtaal van infographics gebruikt als retorisch instrument? Als we deze afbeelding beschouwen als een infographic zien we dat een grote hoeveelheid informatie (namelijk gebeurtenissen uit het hele politieke jaar) in beeld worden gebracht met als doel de lezer snel een overzicht te geven van de winnaars en de verliezers. De tegenstelling wordt in beeld gebracht door kleur, vorm, en contrast. Nummer 4 wordt onder de winnaars geschaard, maar is een twijfelgeval aangezien ze ergens tussen de winnaars en verliezers in zweeft. De nummers in de afbeelding corresponderen met de stukjes tekst erboven. Hier vindt de lezer meer details over wat deze Kamerleden hebben gedaan om in de gekozen categorie te vallen.
Maar is de data die wordt verbeeld op deze afbeelding eigenlijk wel voldoende om te stellen dat dit een infographic is. Je kan ook stellen dat de maker bepaalde kenmerken van infographics gebruikt (nummers, positionering) om zijn tekst (die erboven staat) te illustreren. Een illustratie is een visuele toelichting op een verhaal, aldus Wikipedia. Wanneer wordt een illustratie een infographic? Hoe groot moet de achterliggende kennis en data zijn om in de categorie infographic te vallen? Of heeft het iets te maken met het doel van de afbeelding; of de maker iets wil verduidelijken/verklaren? Is een infographic altijd een illustratie? Moet een infographic op zichzelf begrijpelijk zijn?
Deze afbeelding is een goed voorbeeld van een grensgeval. De afbeelding maakt snel duidelijk welke Kamerleden succesvol waren, en welke niet. Mijn grootste twijfel is de hoeveelheid data die gerepresenteerd wordt in deze afbeelding. Ik vind het nogal een summier, en de afbeelding lijkt meer bedoeld om lezer het verhaal in te trekken dan dat het bepaalde data of kennis toegankelijk maakt. Wat vinden jullie?
