De knuppel werd in het hoenderhok geworpen door het Financieele Dagblad. Jacques Kuyf (directeur FD Mediagroep) zei begin januari tegen BNR: “We verwachten dat we over drie tot vier jaar voornamelijk digitaal zullen verschijnen.”
Dus een uitgebreide weekendkrant – een magazine op zaterdag – en op andere dagen digitaal.
Voor een dagblad met een specifieke doelgroep en een stevig online bereik (zie grafiek) wellicht een optie, maar zou zoiets ook lukken bij ‘reguliere’ dagbladen?
Onderstaande slide komt uit de presentatie van Frank Eijken, Commercieel directeur FD Mediagroep, bij HOI congres, 14 november 2012.
Van drie naar vijf
In de VS is het terugschroeven van de dagen waarop men in print uitkomt in volle gang. The Christian Science Monitor ging van een dagblad naar weekblad in 2008.
The Ann Arbor News komt nog maar twee dagen (donderdag en zondag) uit, The Times-Picayune (New Orleans), The Patriot-News (Harrisburg) en The Birmingham News zijn onlangs van zeven naar drie dagen per week gegaan. Ook The Plain Dealer in Cleveland gaat naar drie dagen per week in mei 2013 terwijl ook The Oregonian (Portland) deze stap overweegt.
In Detroit komen The Detroit News en de Detroit Free Press nog wel elke dag uit maar ze bezorgen de krant nog maar drie dagen per week.
In Canada hebben diverse kranten hun zondagsuitgave gestaakt. Ook in Groot Brittannië wordt de vraag gesteld: “Can newspapers still afford to publish every day?“
Maandagkrant
Ook voor Nederlandse uitgevers is dit een aantrekkelijke optie. De kostenreductie (drukken, bezorging, personeel) is groot, en het verlies op advertenties nihil als je stopt op maandag en dinsdag. Eén van de best bewaarde geheimen van Nederlandse kranten is dat er eigenlijk alleen maar winst gemaakt wordt aan het eind van de week (vrijdag, zaterdag) als er voldoende advertenties in de kranten staan.
Vooral de maandagkrant is een schip van bijleg: duur om te maken (toeslagen voor drukkers en journalisten, veel sport) en zonder veel inkomsten. De Volkskrant had op maandag 4 februari 2013 minder dan 5 pagina’s advertenties (op 52 pagina’s in totaal).
Lijdensweg
In het verleden gingen De Tijd en De Waarheid van dagblad naar weekblad. De Tijd fuseerde in 1990 met HP en werd vorig jaar maandblad. Bij De Waarheid duurde de lijdensweg korter, het weekblad Forum dat in 1990 als opvolger verscheen, verdween al na een jaar.
In 2010 ging het Agrarisch Dagblad van vijf naar drie dagen, vorig jaar ging de titel op in De Boerderij (dinsdag t/m vrijdag).
Ook TMG experimenteert met het terugschroeven van verschijningsfrequentie. Almere Vandaag, huis-aan-huisblad in Almere, een plaats zonder krant, ging in 2007 van vijf naar vier dagen. En met ingang van deze week gaat Alphen.cc (betaalde oplage 8100) van vier naar drie dagen – met een gratis iPad-versie voor abonnees.
Natte droom
Andere uitgevers bezien deze experimenten met belangstelling. Stoppen van de maandagkrant alleen al zou de meeste kranten veel financiële lucht verschaffen. En als de weekendkrant zo blijft verkopen zoals die nu doet, en de betaalde digitale versie door de week ook voldoende bezoekers trekt, is dat model een natte droom voor uitgevers.
Eigenlijk kan zoiets alleen maar werken met een agressieve online strategie, onderscheidende inhoud, een effectieve paywall, exclusiviteit voor lezers, en slimme tablet- en mobiele versies. Zelfs bij het FD – met een uitgebreide en goed bekeken online versie – zal dat een lastige switch worden. Bij andere kranten is men nog lang niet zover. Maar dat neemt niet weg dat het omdedagblad wel eens de toekomst kan zijn.
Dit artikel verscheen eerder bij INCT.