De gevolgen van Facebooks meest ‘desastreuze’ update ooit

AI-gegenereerde afbeelding
AI-gegenereerde afbeelding

Deze week is Facebook begonnen met het doorvoeren van de veranderingen van de News Feed, die het medium eerder deze maand aankondigde. Sinds de aankondiging is het een hot-topic, en als we de koppen moeten geloven is het een van de meest desastreuze updates sinds het ontstaan van Facebook. De update zou (negatieve) impact hebben op het medialandschap, de inkomsten van nieuwsmedia, fake news, marketingstrategieën en, niet op zijn minst, de democratie. Hoe dan?

Met de nieuwe update van de News Feed zullen berichten van familie en vrienden voorrang krijgen, zodat mensen meer kans krijgen ’te interacteren met mensen waar ze echt om geven’. Facebook gaat de nadruk leggen op ‘betekenisvolle sociale interacties’. Doordat de ruimte op de News Feed beperkt is, betekent dit dat er minder publieke content zal verschijnen, inclusief video’s en berichten van uitgevers en bedrijven.

Meer of minder (fake) nieuws
De gevolgen hiervan zijn volgens verschillende media desastreus. Ten eerste gaat het invloed hebben op de hoeveelheid nieuws dat op je tijdlijn verschijnt, schrijft ABC. Mark Zuckerberg (CEO) verwacht dat de hoeveelheid nieuws op Facebook vermindert met 20 procent, naar 4 procent van alle content van 5 procent nu. Deze verandering zal grote invloed kunnen hebben op het medialandschap. Het is namelijk afwachten welke nieuwsmedia het tot je tijdlijn gaan redden.

Hoewel Facebook hiermee hoopt fake news in te dammen, zijn er gegronde redenen te geloven dat de veranderingen fake news juist alleen maar erger maken, betoogt Columbia Journalism Review. Volgens Adam Mosseri, hoofd van Facebook News Feed, krijgen berichten die tot discussie in de comments inspireren, voorrang. Maar wanneer het systeem alleen wordt ontworpen om conversatie en reactie aan te moedigen, zal dit voornamelijk een boost geven aan berichten met misinformatie, of sterk overdreven informatie, omdat ‘misinformatie bijna altijd interessanter is dan waarheid’. Echt nieuws is vaak ingewikkeld en saai.

Bovendien delen mensen niet fake news omdat ze denken dat het waar is, maar omdat het een standpunt of wereldbeeld representeert van een bepaalde groep waar ze bij willen horen.

Met surveys onder Facebook-leden wil het medium high-quality nieuwsoutlets gaan identificeren, en zo het bovenstaande probleem voorkomen. “We decided that having the community determine which sources are broadly trusted would be most objective,” schrijft Zuckerberg. Al zijn dit dezelfde mensen die fake news delen.

‘Context collapse’
Volgens Independent is meer betekenisvolle interactie en minder fake news niet het enige waar Facebook naar streeft. Het doel is waarschijnlijk ook om het fenomeen ‘context collapse’ te voorkomen, waar mensen gestopt zijn met het delen van veel informatie over zichzelf. Hier maakt Facebook zich al jaren druk over. Want wanneer mensen weinig delen op Facebook over hun persoonlijke leven, kan Facebook die data niet doorverkopen aan adverteerders.

Het grote Facebook-ravijn
Veel nieuwsmedia zagen het al een tijdje gebeuren: een daling in traffic dat via Facebook komt, van soms wel 40 procent, aldus Emily Bell in The Guardian. Nieuwsmedia kunnen niet meer op Facebook rekenen voor hun content distributie. Ontslagen bij social first bedrijven als Buzzfeed zijn harde bewijzen dat dit distributiemodel niet meer werkt. Ook wordt het voor bedrijven duurder om hun content te promoten via Facebook, schrijft Digiday UK. Minder traffic en meer kosten maakt het gebruik van Facebook voor nieuwsmedia niet bepaald rendabel. Nieuwsorganisaties zullen andere distributie tactieken moeten gaan inzetten willen ze ‘het vallen van het grote Facebook-ravijn van 2018’ overleven (The Guardian).

Het gevaar dat hierbij komt kijken is dat pagina’s van nieuwsorganisaties en bedrijven minder bereik en impact hebben terwijl individuen dit juist meer krijgen. Politieke personen met een groot aantal ‘vrienden’ krijgen meer ruimte om hun visie te propageren. Vooral voor landen waar geen ruimte voor vrije pers is of waar geen geld is voor andere distributie mogelijkheden van nieuws zal dit een gevaar voor de democratie zijn.

De Facebook Newsroom onderzocht onlangs zelf de impact van social media op democratie: Hard Questions: Social Media and Democracy.

Positieve geluiden
De veranderingen van de News Feed kunnen ook positieve impact hebben. Vooral Facebook zelf hoopt daar natuurlijk op. Door de Facebook-omgeving een ‘gezelligere’ plek te maken, zonder passieve content van bedrijven en nieuwsmedia, en meer contact met mensen waar we om geven, ‘kan het goed zijn voor ons welzijn’, schrijft Zuckerberg.

Een andere kant beschrijft Motherboard. Ondanks Facebook de belangrijkste bron van traffic is voor het wetenschapskanaal van Vice, zijn ze blij met deze veranderingen: ‘Journalistiek die is geënt op het wel of niet viral gaan van een artikel is geen journalistiek, maar marketing. Een journalistiek die afhankelijk is van maar één portaal is op een ongezonde manier overgeleverd aan de grillen van dat portaal. En een maatschappij die zich voor al haar informatie beroept op maar één plek, is kwetsbaar.’

De komende maanden zullen uitwijzen welke kant het opslaat. Het bevestigt dat de afhankelijkheid van Facebook groot is. Te groot. En hier hebben nieuwsmedia zelf voor gekozen. De vraag is welke nieuwsmedia overleven en welke niet meer uit het ravijn omhoog kunnen klimmen.

MEER OVER

Over Journalismlab

Onderzoek in de context van de digitale wereld

Het lectoraat Kwaliteitsjournalistiek in Digitale Transitie (JournalismLab) doet aan de hand van diverse thema’s praktijkgericht onderzoek. Hierbij kijken we naar de wederkerigheid tussen drie journalistieke processen: productie, inhoud en effect.

Deel dit artikel:

Lees meer

Thema's

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Wil je op de hoogte blijven van Journalismlab en alle ontwikkelingen schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.