Of Twitter de oorzaak is van de Egyptische revolutie valt te betwisten, hooguit hielp Twitter het sociaal handelen van de deelnemers te coördineren. Een aanzwellende stroom jonge Egyptenaren trok immers naar het Tahirplein in het centrum van de stad. Deze coördinerende rol van Twitter is af te lezen uit de explosie tweets en het ontstaan van groepen op Twitter in deze enorme wolk van berichten. Op Youtube is van deze dynamische sociale netwerk analyse een video te zien: http://www.youtube.com/watch?v=2guKJfvq4uI en http://gephi.org/2011/the-egyptian-revolution-on-twitter/ voor meer achtergrond. De communicatie via Twitter vertoont de structuur van een netwerk, met daarin onderscheiden posities voor leiders, bruggenbouwers en subgroepen.
Mertens
Wat ik vooral opzienbarend vind is het gemak waarmee grote hoeveelheden data in een sociale netwerkanalyse worden geanalyseerd. En ten tweede: de toegang tot en het gebruik van het gereedschap van dit onderzoek. Vergelijk dat eens met een van de eerste voorbeelden van sociale netwerkanalyse in Nederland. Mertens, in de jaren zestig van de vorige eeuw, voorzitter van het NKV, deed de uitspraak dat Nederland geregeerd werd door 200 personen: een financieel-industriële elite. Die uitspraak werd later bevestigd door de sociale netwerkanalyse van Mokken en Stokman Graven naar Macht. Zo’n analyse was toen een heidens karrenwei, veel moest met de hand en rekenen kon op een mainframe.
Nu, veertig jaren later, kan iedereen met een druk op de knop een sociale netwerkanalyse maken van zijn Facebook vrienden(friendswheel http://apps.facebook.com/friendwheel/ ), of laten zien wat het twitternetwerk vindt van het britse koninklijke huwelijk, zoals de Guardian onlangs deed. http://www.guardian.co.uk/news/datablog/interactive/2011/apr/29/royal-wedding-twitter .
De digitale revolutie heeft de gereedschapskist van de wetenschap voor journalisten geopend. Gratis en heel goed bruikbaar is het volgende: Sociale netwerkanalyse gebruikt NodeXL als template in Microsoft excel; enquêtes doe je met Google docs of met een plugin op een WordPressblog; Data toevoegen aan een kaart(GIS, Geografische InformatieSystemen) met Google fusion tables. En snel visualiseren van data met Many Eyes van IBM. Een van mijn favoriete opdrachten voor studenten was het aantal mobiele telefoonverbindingen te vergelijken in bijvoorbeeld Zambia en Nederland. Dat was een flinke klus want je moest eerste de data verzamelen (via de database van de Worldbank) en daarna een grafiek van de gedownloade data maken in Excel. Met Google public data is dat een fluitje van een cent.
En als je dat ook nog op een kaart wilt laten zien, een GIS analyse dus, gooi de data dan in fusion tables.
Niet ten onrechte schreef Philip Meyer in zijn boek Precision Journalism: Some practitioners of the “new journalism” took to making up their facts in order to keep up with the deadline pressures. Others stopped short of making things up, but combined facts from different cases to write composite portrayals of reality that they passed off as real cases. Despite the problems, the new nonfiction remains an interesting effort at coping with information complexity and finding a way to communicate essential truth. It pushes journalism toward art. Its problem is that journalism requires discipline, and the discipline of art may not be the most appropriate kind. A better solution is to push journalism toward science, incorporating both the powerful data-gathering and analysis tools of science and its disciplined search for verifiable truth. http://www.unc.edu/~pmeyer/book/
VVOJ
Journalisten moeten dus meer van dit soort gereedschap gebruik gaan maken. En dat gebeurt! De VVOJ kondigde de volgende workshop aan voor 20 juni: Expertisedag nieuwe media.
De manier waarop journalisten omgaan met data en computers is de laatste jaren volledig veranderd. Tot voor kort was het gebruik van databases iets voor de onderzoeksjournalist die veel programmeervaardigheden bezat. Nu zijn grote hoeveelheden data online vaak gratis te verkrijgen. Ook zijn er veel tools beschikbaar waarmee journalisten door deze hoeveelheden data heen kunnen ploegen en zijn er talloze online applicaties die op een simpele manier data kunnen visualiseren. http://www.vvoj.nl/cms/agenda
Guardian
Het gereedschap is er en de data zijn er ook. Wat de journalistiek hiermee kan, wordt op overtuigende wijze getoond door de datablog en datastore van de Engelse krant The Guardian: http://www.guardian.co.uk/news/datablog
Deze blog laat zien dat de journalistiek nieuwe richtingen inslaat, naar ontsluiting, analyse en visualisering van data en dat is ongetwijfeld een belangrijke bijdrage aan het informeren van het publiek en de controle op de macht.
