Uit dit onderzoek blijkt dat Nederland, Duitsland en Engeland voorop lopen op het gebied van onderwijs in datajournalistiek. Polen en Italië komen daarachter aan, en Zwitserland is de hekkensluiter. De onderzoekers vergeleken het onderwijs in deze zes landen. Voor de eerste drie landen geldt dat datajournalistiek op de meeste j-schools een substantieel onderdeel is van het curriculum. In landen met minder j-schools, en waar het journalistiek onderwijs minder competitief is, zoals Polen en Italië, wordt datajournalistiek onderwijs vaak aangeboden door andere, niet academische, partijen en richt het zich meer op de ontwikkeling van een bepaalde skills, in plaats van een all-round educatie met een combinatie van theorie en praktijk.
Het onderzoek is een samenwerking tussen zes Europese onderzoekers: Philip Di Salvo (Università della Svizzera italiana, Zwitserland), Tobias Eberwein (Institute for Comparative Media and Communication Studies, Oostenrijk), Harmen Groenhart (Fontys Hogeschool, Nederland), Michal Kus (University of Wroclaw, Polen), Colin Porlezza (University of Zurich, Zwitserland) en Sergio Splendore (Università degli Studi di Milano, Italië). De paper wordt gepubliceerd in de volgende editie van Journalism.
Hoe doen we datajournalistiek op de Hogeschool Utrecht?
Deze maand eindigt voor zo’n dertig studenten de minor Datavisualisaties & Infographics. De studenten hebben het afgelopen half jaar onderwijs gehad in analyse, techniek, storytelling, en ontwerpen, en dat allemaal met doel goede en mooie visualisaties te maken voor opdrachtgevers. Een belangrijk onderdeel van de minor (en dus ook van het eindcijfer van de studenten) is het werk dat ze maken voor een externe opdrachtgever. Echt werk dus, geen droogoefening op school, maar visualisaties die soms nu al zijn gepubliceerd, zoals deze tijdlijn gemaakt voor De Stand van de Journalistiek (het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek/Hogeschool Utrecht) en deze filmpjes die ‘groen en duurzaam leven’ interessant maken voor jongeren (BNN/VARA).
De externe opdrachtgevers die met ons samenwerkten tijdens de minor liepen sterk uiteen, van journalistiek en overheid tot een incassobureau – een indicatie dat er heel veel vraag is naar deze skills. Het Reumafonds vroeg om ‘iets’ waarmee patiënten zich beter kunnen voorbereiden op gespreken met hun arts en vice versa, de studenten kwamen met een app die de persoonlijke data van patiënten visualiseert en hen de informatie geeft die ze nodig hebben om de juiste vragen te stellen. Incassobureau GGN was opzoek naar een manier om meer mensen hun schuld af te laten betalen voordat er een rechter bijkomt kijken, de studenten hebben een interface ontwikkeld die de wanbetaler stap voor stap door het incassoproces loost. Dit zijn slechts twee voorbeelden van het werk dat de studenten hebben afgeleverd. Deze twee voorbeelden laten zien dat het omzetten van data naar visualisatie een veel bredere toepassing heeft dan datajournalistiek terwijl het wel de skills die daarin belangrijk zijn optimaal inzet. (Ik heb hier helaas niet de ruimte om alle projecten uit te lichten, maar op deze website kun je werk zien dat ze tijdens de minor hebben gemaakt)
Uit de reacties van de opdrachtgevers blijkt overigens dat zij erg tevreden zijn over de samenwerking met en het niveau van de studenten. De meeste hebben aangegeven weer geïnteresseerd te zijn voor volgend jaar.